KİTAB-I KEHHAL-NAME-İ NURÜ’L- 'UYUN ADLI ESERDE YER ALAN HAYVANLAR VE BUNLARIN TEDAVİLERDE KULLANIM ŞEKİLLERİ
Author :
Abstract
Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait olan Kitab-ı Ke??al-Name-i Nurü’l-?Uyun adlı eser, 8 makalâttan oluşmaktadır. Eserde sağlığın korunması yanında çeşitli hastalıkların özellikle de göz hastalıklarının teşhis ve tedavisi ele alınmaktadır. Eski Anadolu Türkçesi dönemi dil özelliklerini yansıtması bakımından Türk dili için önem taşımaktadır. Bunun yanında hastalıklar ve bunların tedavileri anlatılırken kullanılan pek çok anatomi, botanik, eczacılık vb. alanlara ait söz varlığı dolayısıyla farklı bilim dalı için de değerlidir. Tıp alanında yazılmış bir eser olması onu Türkçenin bilim dili olarak teşekkülünü göstermesi bakımından da önemli kılmaktadır. Eserde yer alan hayvan adları da bu bakımlardan önemlidir. Hayvanlar, insan hayatında yeme-içmeden giyim-kuşama, inanışlardan hastalıkların tedavilerine kadar çok farklı alanlarda yer edinmiştir. Bu sebeple eserlerdeki hayvan adları üzerine yapılacak incelemeler sayesinde hem hayvan adları tespit edilmiş olacak hem de insanın sosyal, ekonomik, kültürel, sağlık vb. hayatı hakkında pek çok bilgiye ulaşılması sağlanacaktır. Üzerine çalışılan eserde 56 tane hayvan adı geçmektedir. Bu hayvanların gerek sağlığın korunması gerekse hastalıkların tedavisi için tavsiye edilen uygulamalarda önemli bir yeri vardır. Bu bakımdan kökenleri ve anlamları belirtilen hayvan adlarının daha sonra eserde hangi amaçla ve nasıl kullanıldıkları ortaya konulmuştur. Bir tıp yazması olması bakımından eserde, hayvanların çoğunlukla hastalıkların tedavisi için önerilen ilaçların yapımında ham madde olarak kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca sağlığın korunması ve tedavilere destek olması için bazı hayvanların besin maddesi olarak tüketilmesi tavsiye edilmiştir.
Keywords
Abstract
The work called “Kitab-ı Ke??al-name-i Nurü’l-?Uyun” that belongs to the period of Old Anatolian Turkish consists of eight sections. The work dealing with the diagnoses and the treatments of diseases is important for Turkish Language Studies in terms of both its subject matter and the vocabulary. Also it has importance for different kinds of sciences in accordance with this vocabulary. The fact that it is written in the field of medicine makes it important also in terms of showing the steps of Turkish as a scientific language. And in this respect, the animals names in the work are important too. The animals turns up in human life from catering, clothes, beliefs to the medication of diseases. Therefore, by means of researches on animal names in such works, not only the animal names will be determined but also we will be able to obtain many informations about the social, economic, cultural and medical life of those people in these works. And in this work we study, there are fifty-six animal names. These animals have a formidable place both sanitation and the applications recommenden for curing the diseases. Thus, the pointed animal names’ origins and their meanings is expressed with regard to in what purposes and how they are used. In this manuscript on medicine, it is seen that the animals are used as raw material for medication recommended for the treatments of diseases. And it is recommended that some animals should be consumed as nutrients for sanitation and support to treatments.
