SAĞLIK ÇALIŞANLARININ TÜKENMİŞLİK VE YAŞAM DOYUMUNUN, STRESLE BAŞ ETME TARZLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Bu araştırmada sağlık çalışanlarının tükenmişlik ve yaşam doyumu düzeyleri, stresle baş etme tarzları açısından incelenmiştir. Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama sürecinde; Yaşam Biçimi Ölçeği (Stresle Başetme Tarzları Ölçeği, Türküm, 2002), Tükenmişlik Ölçeği (Maslach & Jackson, 1981) Yaşam Doyumu Ölçeği (Diener, Emmons, Larsen & Griffin, 1985) kullanılmıştır. Araştırma 474 sağlık çalışanı üzerinde yapılmıştır. Verilerin analizinde; SPSS 18.0 programı ile hesaplanan tanımlayıcı istatistikler, Pearson momentler çarpım korelasyonu ve çoklu regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, duygusal tükenme ile stresle baş etme ve sorundan kaçınma ve soruna yönelme puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Tükenmişlik ölçeğinin alt boyutlarından duyarsızlaşma puanı ile stresle baş etme tarzları toplam puanı ve stresle baş etme tarzları ölçeğinin alt boyutlarından soruna yönelme ve sosyal destek puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Stresten kaçınma ile duyarsızlaşma arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanamamıştır. Tükenmişlik ölçeğinin alt boyutlarından kişisel başarı puanı ile stresle baş etme tarzları toplam puanı ve stresle baş etme tarzları ölçeğinin alt boyutlarından sorundan kaçınma, soruna yönelme ve sosyal destek puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Kaçınma ve sosyal destek arama baş etme yaklaşımlarının sadece duyarsızlaşmayı anlamlı düzeyde açıkladığı, soruna yönelme tarzı baş etme yaklaşımının ise tükenmişliğin bütün alt boyutlarını ve yaşam doyumunu anlamlı düzeyde açıkladığı bulunmuştur.
Keywords
Abstract
The aim of this study was to investigate life satisfaction and burnout in terms of coping with stress in health care workers. The participants were 474 (310 female and 164 male) who participated in the research voluntarily. Data were collected using, Coping with stress scale (Türküm,2002), MAslach Burnout Scale (Maslach & Jackson, 1981) and life satisfaction scale (Diener, Emmons, Larsen & Griffin, 1985). SPSS 18.0 was used in order to evaluate the data which were collected from scales employed in the research. The Pearson correlation coefficient technique was used to determine the relationship between coping with stress, life satisfaction and burnout. Multiple regression analysis was used to search whether coping with stress significantly explain life satisfaction and burnout. As a result of the study, it was found that there was a significant negative relationship between emotional burnout and coping with stress total point, problem- focused coping and avoidance. It was found that there was a significant negative relationship between depersonalization and problem- focused coping and social support. Also It was found that there was a significant positive relationship between personal accomplishment and problem- focused coping, social support and avoidance. Besides, it was found that some approaches of coping with stress significantly explain life satisfaction and approaches of burnout.
