Author :
Abstract
Bu çalışma, İslam Birliği düşüncesinin II. Abdülhamid’in devlet politikasındaki yerini göz önünde bulundurmak suretiyle İkdam Gazetesi’ndeki İslamcılığı ilgilendiren haberler incelenerek yapılmıştır. Böylece İslam Birliği politikasının o dönemki kamuoyunu nasıl etkilediği araştırılmak istenmiştir. Öncelikle II. Abdülhamid’in iç ve dış politikasında önemli bir yeri olan bu akımın kapsamı, dayanağı, uygulanabilirliği ve özellikle bu politikaya karşı yapılan dış müdahaleler üzerinde durulmuştur. Daha sonra basın yayının o dönemdeki durumu ve öneminden bahsedilerek İkdam Gazetesi’nin Türk basın hayatındaki yerine değinilmiştir. Ayrıca İslam Birliğini sağlama gayretleriyle ve İkdam Gazetesi’nin bu konudaki yayın politikasıyla alakalı genel bir değerlendirme yapılmıştır. Çalışmamızın temel unsuru olan 1876-1908 yılları arası İkdam Gazetesi’ndeki İslamcılıkla ilgili yapılan haberler ise Osmanlıca orijinal metinlerinden çevrilip yorumlanarak okuyucuya sunulmuştur. Böylece sadece Osmanlı Müslümanlarını değil, tüm dünya Müslümanlarını kucaklamaya çalışan Halife ve Emr’ül-Mü’minin olarak anılan Sultan II. Abdülhamid’in bu hedefe yönelik gayretleri gazete haberleri ile daha detaylı olarak incelenmiştir. Zira İstanbul’dan Singapur’a, Liverpool’dan Medine, Yemen, Girit ve Rusya’ya kadar oldukça geniş bir yelpazede birçok İslam birliği temalı aktivitede bulunulmuştur. Gerek maddi, gerek manevi yardımlara ve gerekse topyekün İslami kalkınmaya dayanan bu aktivitelerin kamuoyu oluşturmak için İkdam Gazetesi aracılığı ile halka duyurulması amacı temel konumuz olmuştur. Özellikle İslam Birliğinin yansımaları ve basın-yayının kamuoyu oluşturmada halk üzerindeki etkisi üzerinde durulmuştur.
Keywords
Abstract
This work has been prepared by examining news about Pan-Islamism in the İkdam Newspaper, by taking into consideration the importance of Islamic Unity thought in the government policy of II.Abdulhamid. The aim with this work is to investigate the effects of Pan-Islamism policy on the public opinion in that time. Firstly, the scope of this trend which has a important role in II. Abdulhamid's internal and external policies secondly, basis and applicability and foreign obstacles against this policy are mentioned. Then, the role of İkdam Newspaper in the Turkish broadcast life and the situation, importance and censorship of the press at that time are mentioned. Also, general assessment related to efforts of ensuring the Islamic Union and the policy of the İkdam Newspaper has been made. News about Pan-Islamism made in the years between 1876-1908 in İkdam Newspaper which are basic elements of our work are translated and interpreted from the original Ottoman Turkish texts and presented to the readers. The goal of II. Abdulhamid who (known as Caliph and Emeer of Believers) tries to emrace not only the Ottoman Muslims but also all muslims of the world and his efforts towards this goal has been examined in more details with the news. Because, from Istanbul to Singapore, from Liverpool to Medina, from Yemen to Crete and to Russian, in a quite wide range, many Islamic Unity-themed activities have been made. Here, our main issue is the goal of publicizing financial need-based, spiritual help-based activities on the overall Islamic development, through İkdam newspaper to create public. Especially, Pan-Islamism reflections and impact on people of the role of press in creating public opinion are focused on.
