Author :
Abstract
Yeniçeri Ocağı kaldırıldıktan sonra askeri alanda yaşanan bir dizi köklü değişim, askerliğin yapılma şeklini tamamen değiştirmiştir. Osmanlı Devleti’nde askere alma usulü daha önce ocağa dayalıydı ve profesyonel anlamda paralı askerlik mevcuttu. Ocağın kaldırılması ile birlikte askerlik vatan ödevi sayılmıştı. Bu değişimle birlikte Osmanlı tebaası olan her ferdin Tanzimat’ın getirmiş olduğu eşitlikçi anlayış içerisinde askerlik yapması zorunluluğu doğmuştu. Teoride durum böyle olmasına rağmen, II. Meşrutiyet dönemine kadar gayrimüslim tebaa çeşitli zorluklardan dolayı askere alınamamıştı. Askerî alanda yaşanan köklü değişim, askerlik yapacak neferlerin nasıl askere alınacaklarına ve askerlik hizmet sürelerinin ne olacağına dair bir dizi düzenlemenin yapılmasını zorunlu kılmıştı. Tanzimat ile başlayan bu süreçte dört defa (1846, 1870, 1886 ve 1914 tarihlerinde) kura kanunu hazırlanmıştır. Hazırlanmış olan kanunlar askerliği tebaanın ödevlerinden biri olarak sayıp, zorunlu kılsa da fiili askerlik yerine bedelli askerlik yapabilmenin de yolunu açmıştır. Ancak bedel-i nakdi/şahsi özellikle ticaret ve ziraat ile uğraşan ve işleri yerine yürütecek kimsesi olmayanlar için çıkarılmıştır. Çünkü Osmanlı Devleti’nde bedelli askerlik yapabilmenin temel şartı servet sahibi olmaktı. Bedelli askerlik yapacakların diğer tüm şartlardan önce geçim kaynaklarını satmadan bedel ödeyecek bir mali kuvvete sahip olmaları gerekiyordu. Hazırlanmış olan dört kanunda da bedelli askerliğe bir fasıl ayrılmış ve bedelli askerlik yapacakların uymaları gereken esaslar belirlenmiştir. Bu makalede; Osmanlı Devlet’inde çıkarılan askere alma kanunlarında geçen bedelli askerlik meselesi irdelenecektir.
Keywords
Abstract
A range of radical change that was happened after the abolishment of the Guild of Janissaries changed completely the form of doing military service. The military system based on the Guild of Janissaries which was created in Ottoman establishment period enabled Ottoman Empire had a quite advanced military than its contemporaries. But, with the going bad and abolishmnet of the Guild of Janissaries in 1826, professional military service gave way to civic duty. With this change, doing military service of every person of Ottaman tebaa in equitable sense of Tanzimat became an obligation. Despite it was so in theory, non-muslim tebaa couldn’t be enroled into military service because of various difficulties until the II. constitutional period. Because of the radical changes in the military field, laws were prepared about the people who will have been enroled into military service concerning how they will have been enroled into military service and how long the military service will continue. In this process that began with the Tanzimat, laws were introduced four times in 1846, 1870, 1886, 1914 concerning the enrollment into military service. But paid military service was introduced especially for the people who were engaging in trade and agriculture and who had no one to replace himself. Because, the essential condition to do paid military service in Ottoman Empire was to get wealth. The people who was going to do paid military service must have had enough financial muscles without selling their means of living.One of the parts of the aforesaid laws was earmarked to the situation of people who wanted to do paid military service instead of doing actually. In this article, we will try to study the issue of military service by payment in Ottoman enrollment laws.
