Author :
Abstract
“Şenkaya” gazetesi “ Erzurum’un Şenkaya ilçesinde eğitim ve kültür hayatına ağırlık verilerek 1950 yılından itibaren çıkarılmaya başlanan mahalli ölçekli yerel bir gazetedir. Gazete 34 sayı olarak çıkarılmıştır. 15 günde bir yayımlanan gazetenin ilk sayısı 1 Haziran 1950 tarihinde, 34. ve son sayısı 15 Ağustos 1955’te yayımlanmıştır. Gazete dikey ve sütun esaslı klasik “tipo sayfa” düzenine göre tertip ve tanzim edilmiş, düz ofset baskı tekniği ile basılmıştır. “Şenkaya” gazetesi içeriğine göre fikir, dağıtım alanına göre yerel, yayın süresine göre süreli, ilgi alanına göre kültürel ve ebadına göre tabloid gazete normlarındadır. “Şenkaya” gazetesi aynı zamanda ilçenin de kurucusu olan Hüseyin Köycünün şahsi gayreti ile çıkarılmış, gazetede başyazıdan tefrikalara, haberden fotoğraflara kadar tüm içerik Hüseyin Köycü tarafından hazırlanmıştır. Hüseyin Köycü, molla ve müderris bir babadan tevarüs eden istidatlarla yetişmiş ileri düzeyde Arapça ve Farsça bilen, tarih, coğrafya ve edebiyata düşkün, içtimai ve iktisadi konularda kendini yetiştirmiş otodidakt bir kişi, askerî bir kumandan, siyasî bir otorite ve nevi şahsına münhasır fevkalede yetenekli misyon ve vizyon sahibi bir kimsedir. Hüseyin Köycü, “Şenkaya” gazetesi”ni bu yurt parçasının yükselmesi ve kalkınması yolunda sanatla sermayenin, ihtisasla el emeğinin, eski cevherlerle yeni ruhların bir arada toplanması amaç ve şiarı ile çıkarmıştır. Gazetede makaleler, denemeler, şiirler yanında bir kısmı “diktraksiyon” formatında olan “Kırk Hikaye” gibi hikayeler, “Kel Memet ve Kuru Memet” gibi meddah tarzı fıkralar, “Fedakârlar” gibi oynanmak için yazılmış piyesler ve “Dil Öğren”, “Yedi Renk Sohbet” gibi edebî ve akademik eleştiri ve denemeler yayımlanmıştır. Şenkaya gazetesi akademisyenler tarafından, bölge gazetelerinin en mükemmeli olarak gösterildiği gibi Ziya Gökalp'in Diyarbakır'da çıkardığı “Küçük Mecmua” gibi taşra basınının en olgun örneklerinden biri olarak da kabul edilmiş; üzerinde tarih, coğrafya, edebiyat, sosyoloji ve etnoloji yönünden ilmî araştırmalar yapılacak kadar olgun ve zengin bir gazete sayılmıştır.
Keywords
Abstract
“Şenkaya” newspaper was a local newspaper at a local scale that was released as of 1950 by considering the education and cultural life in the Şenkaya County of Erzurum. The newspaper was released for 34 issues. The first issue of the newspaper, which was released every fortnight, was released on June 1, 1950; and the 34th and last issue was released on August 15, 1955. The newspaper was released according to the classical “typo page design” based on vertical and column system; and was published with plain offset printing technique. “Şenkaya” newspaper was in the form of a idealistic newspaper according to its content; a local newspaper according to distribution area; periodical newspaper according to publication period; a cultural newspaper according to interest area; and tabloid newspaper according to its size. “Şenkaya” newspaper was released with the efforts of Hüseyin Köycü, who was also the founder of the county, and all the content was prepared by Hüseyin Köycü from the editorial to periodical sections, from the news to the photographs. Hüseyin Köycü was a unique character who was grown up with the skills that were inherited from a father who was a mullah and lecturer, and knew Arabic and Persian at an advanced level. He was keen on history, geography and literature, and was self-educated, i.e. auto-didactic person on social and economic fields. He was also a military commander, a political authority and a unique person with extraordinary abilities and mission and vision. Hüseyin Köycü released the “Şenkaya newspaper for the purpose of developing this part of the country by merging the art and capital, specialty and handicrafts, old and new spirits. Articles, essays, and poems; stories like “Forty Stories” in the format of “distraction”, jokes in the form of encomiast like “Kel Memet and Kuru Memet”; stage plays like “Fedakârlar” which were written to be staged; literary and academic critics and essays like “Dil Öğren”, “Yedi Renk Sohbet” were released in the newspaper. “Şenkaya” newspaper was considered as the most perfect newspaper among the local newspaper by academicians, and it was also considered as the most mature samples of country press like the “Küçük Mecmua” released by Ziya Gökalp in Diyarbakır. It was also considered as a rich and mature newspaper on which scientific research was conducted in terms of history, geography, literature, sociology and ethnology.
