YÖRÜK TÜRKMEN TOYLARININ SOSYO - KÜLTÜREL ÖNEMİ VE ALTERNATİF TURİZME KAYNAKLIK EDEBİLECEK GELENEKSEL ÖZELLİKLERİ
Author :
Abstract
Yörük Türkmen geleneğinin önemli bir kültürel miras değeri olan toylar (şölenler) Türkiye’nin çeşitli coğrafi bölgelerine yayılmış olan Yörük Türkmen’lere ait sivil toplum kuruluşlarının ve belediyelerin maddi manevi yardımları ile düzenlenmektedir. Son yıllarda üniversitelerde kurulan Yörük Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezleri ve üniversiteler bünyesinde kurulan Yörük Türkmen öğrenci topluluklarının dâhil olduğu etkinlikler kamuoyunun dikkatini üzerine çekmiştir. Toylar doğal ortam koşulları bakımından son derece iyi imkanlar sunan yüksek yaylalarda, nadiren şehir merkezlerinde sosyal ve kültürel dayanışmayı arttırmak amacıyla yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı Yörük Türkmen aşiretlerinin sosyo – kültürel yaşam özelliklerinin bir dışa vurumu olan toyların önemini vurgulayarak alternatif turizme kaynaklık edebilecek geleneksel özelliklerini incelemektir. Çalışma kapsamında toyların alternatif turizm kapsamında değerlendirilerek Yörük Türkmen örf ve adetlerinin daha geniş kitlelere tanıtılması ile bu kültürel miras değerinin gelecek nesillere kültür erozyonuna uğramamış şekilde aktarılmasını sağlamak hedeflenmektedir. Çalışmada nitel araştırma yöntemleri benimsenmiş olup, veri toplamak amacıyla yüz yüze görüşme, odak grup görüşmesi ve katılımcı gözlem uygulanmıştır. Yüz yüze ve odak grup görüşmeleri Yörük aşiretlerinin yaşlı üyeleri ile yapılmıştır. Veri toplama işlemlerinin ardından ofis çalışmasına geçilerek elde edilen tüm veriler mevcut literatür ile birleştirilerek çalışmanın sonuç bölümüne aktarılmıştır. Çalışma sonucunda Yörük Türkmen toylarının yaşatılması gereken önemli bir kültürel miras değeri olduğu ve toyların kültür turizmi ile kırsal turizm gibi alternatif turizm türlerine kaynaklık edebilecek geleneksel özellikleri taşıdığı tespit edilmiştir. Ancak son yıllarda toylarda yaşanan bazı fonksiyonel değişiklik ve aksaklıkların kültürel erozyona neden olmaya başladığı ve toyların sürdürülebilirliği ile alternatif turizme kaynaklık eden özellikleri tehdit ettiği tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında tespit edilen sorunlara çözüm önerileri sunularak çalışma sonlandırılmıştır.
Keywords
Abstract
Yoruk Turkmen feasts, which is an important cultural heritage value of Yoruk Turkmen tradition, is organized by financial and moral aids of civil society organizations and municipalities belonging to Yoruk Turkmen which spread to various geographical regions of Turkey. The activities of the Yoruk Culture Research and Application Centers and student communities established in the universities in recent years and the Yoruk Turkmen feast have attracted public attention. Yoruk Turkmen feast is made for increasing the social and cultural solidarity in the city centers in high plateau, which offer extremely good opportunities in terms of natural environment conditions. The purpose of this study is to examine the traditional characteristics of alternative tourism, which emphasize the importance of feast, which is an outcome of socio - cultural life characteristics of Yoruk Turkmen tribes. Within the scope of the study, it is aimed to introduce the Yoruk Türkmen’s traditional features to wider masses by evaluating feast within the scope of alternative tourism and to hand on this cultural heritage value to the future generations in a way that has not undergone culture erosion. Qualitative research methods were adopted in the study and face-to-face interviews, group interviews and participant observation were conducted in order to collect data. The interviews were conducted with elderly members of Yoruk tribes. After collecting data, office work has been performed and all the data obtained were combined with the existing literature and transferred to the conclusion of the study. It has been determined that Yoruk Turkmen feast is an important cultural heritage value that should be hand on next generation. The feast has the traditional features that can be used as alternative tourism types such as culture tourism and rural tourism. However, in recent years, feasts have been found to cause cultural erosion of some of the functional changes and disruptions that have been experienced, and threaten the characteristics of game sustainability and alternative tourism. The study was ended by presenting solution proposals to the problems identified within the scope of the research.
