Author :
Abstract
Gelişimsel yetersizliği bulunan veya risk altında olan çocukların gelişimlerini destekleyerek var olan sınırlılıkları ve bu sınırlılıkların neden olduğu etkileri en aza indirmeyi hedefleyen programlara erken müdahale programları denilmektedir. Erken müdahale programlarının; erken tanı, izlem, bireysellik, ebeveyn-çocuk bileşenleri ve aile etkileşimi gibi başlıklara vurgu yapan, gelişimsel sistem teorisi ve DIR modeli çerçevesinden bakılarak oluşturulması programın etkililiği açısından son derece önemlidir. Bu düşünce ile bu çalışmada, işitme yetersizliği olan bir bebeğe bu yaklaşımları temel alan bir erken müdahale programı uygulanmış ve bebeğin gelişim sürecindeki etkisi incelenmiştir. Tek denekli araştırma deseninin kullanıldığı bu araştırmada öncelikle başlangıç düzeyi verisi elde edilmiş ve sonrasında oluşturulan erken müdahale program uygulanmıştır. Program uygulaması sürecinde aralıklı olarak değerlendirmeler yapılmıştır. Başlama düzeyi ile erken müdahale programının uygulanması sonrası gelişim düzeyini belirlemek için MEB Gelişim Gözlem Formu (0-36 ay) ile üçüncü aydan sonra ek olarak Erken Gelişim Evreleri Ölçeği (EGE) kullanulmıştır. Erken müdahale programı uzman tarafından haftalık olarak bebekle birebir, birincil bakım veren kişinin katılımı ile uygulanmıştır. Program, tüm gelişim alanlarını destekleyecek toplam 32 etkinlikten oluşmaktadır. Uygulanan programının bebeğin gelişimsel sürecinde orta düzeyde bir etki büyüklüğü olduğu belirlenmiştir. Araştırma bulgularına bakıldığında etkileşimli, gelişimsel sistem teorisi ve DIR modeli temelli erken müdahale programının, gelişim açısından risk altındaki işitme yetersizliği olan bebeğin gelişimine destek olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
Early intervention programs are the programs that aim at minimizing the existing impairments and the effects caused by these impairments by supporting the development of children who have developmental disability or are at risk. Preparing the early intervention programs from the framework of the developmental system approach and the DIR model by emphasizing the titles like early diagnosis, follow-up, individuality, parent-child components and family interaction is highly important in terms of the effectiveness of the program. Based upon this view, in the present study, an early intervention program based on these approaches was applied to a deaf infant and its effect on his developmental process was investigated. In this study using the single-subject research design, the baseline data were obtained and then the early intervention program was applied. During the application of the program, assessments were made at intervals. MEB (Ministry of National Education) Development Observation Form (0-36 months) and the third months later Ages and Stages Questionnaires (ASQ) were used to determine the developmental level at baseline and after the implementation of early intervention program. The early intervention program was weekly administered by the expert to the infant as one-to-one with the participation of the primary caregiver. The program is composed of a total of 32 activities supporting all developmental areas. It was determined that the program had a moderate effect size in the developmental process of the infant. The results of the study revealed that the interactive early intervention program based on the developmental system approach and the DIR model supported the development of the deaf infant, at risk in terms of development.
