Author :
Abstract
Altı asırlık bir hükümdarlık olan Osmanlı İmparatorluğu tarihte yer etmiş sayılı kültür ve medeniyetlerden biridir. 1000 yılı aşkın bir süredir Bizans’a başkentlik etmiş olan İstanbul ise bu imparatorluğun küçük bir beylik olarak kurulmasından itibaren bir medeniyet başkenti olarak hayal edilmiş, 1453 yılından işgal edildiği 1920 yılında kadar bir cihan medeniyetinin başkenti olmuş ve cumhuriyetten sonra da pek çok kültür ve uygarlığı içinde barındıran bir merkez olarak varlığını sürdürmüştür. İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu’nda musikinin de merkezidir. Birçok ünlü müzisyen “Osmanlı’nın merkezi olan” ve “Osmanlının merkezinde bulunan” sarayda yetişmiş, diğer müzisyenler de devamlı surette buradan desteklenmiştir. Bu nedenle Osmanlı-İstanbul ve Saray üçgeni diğer alanlarda olduğu gibi, müzik açısından da bir temel teşkil etmektedir. Sarayda padişah huzurunda kurulan müzik meclisleri; konak ve köşklerde, halk arasında yapılanan ziyafetlere daima örnek olmuştur. Bu nedenle saray, Osmanlı ve İstanbul müzik hayatındaki etkileşim ve değişimin aynası konumundadır. Özellikle saray içerisinde bulunan ve din, şiir, hukuk, mantık, felsefe, geometri, coğrafya, astronomi, hat, tezhip, resim ve müzik derslerinin verildiği Enderun pek çok müzisyenin yetişmesini sağlamış, sanata ilgisi olan herkesin girmek istediği bir kurum halini almıştır. Osmanlı Türk Müziği’nin İstanbul’da kimlik kazanıp, gelişmesi açısından, mutlakıyetle yönetilen bir ülkede saray tarafından desteklenmesinin önemi büyüktür. Çünkü merkez tarafından desteklenen, padişahların dahi bestekâr ya da müzisyen olduğu müziğinin doruk noktasına ulaşması kaçınılmazdır. Bu makalede Osmanlı-İstanbul ve Saray üçgeni bağlamında Türk müziği yaşamı ele alınacak, medeniyetler başkenti olan bu şehrin ve ev sahipliğini yaptığı, Osmanlı’nın merkezi olan sarayın Türk Müziğindeki yeri ve önemi incelenecektir.
Keywords
Abstract
Ottoman Empire, which ruled for six hundred centuries, is one of the numbered cultures and civilizations that have found a place in history. Istanbul, which was the capital city of Byzantines for thousand years and has also been considered as a capital of civilization, was the capital of a world civilization “Ottoman Empire” from 1453 to 1920. After the proclamation of the republic of Turkey, it has kept its existence as a center of hybrid of cultures and civilizations. Istanbul was also the centre of music in Ottoman Empire. A lot of musicians were raised in the court, which is the centre the Ottoman Empire and the other musicians were supported by it. Therefore this triangle, Ottoman- Istanbul and the Court, was representing the basics in music. The music assemblages in Ottoman Empire for the sultan exemplified entertainments in halls and chalets between public. Therefore the court was like a mirror of interactions and exchanges of the music life of the Ottomans and Istanbul. Especially, Enderun, which was the school of the court and which taught geography, astronomy, illumination, art and music, contributed to bringing up of many musicians. It turned out to be an association many people wanted to enter. In terms of the growth and development of the identity of the Ottoman Turkish Music, it is important that Ottoman Empire was ruled by monarchy, because it is inevitable that music gains the top position in a society where the music was supported by the court and many of the sultans who were already composers. In this paper, the life of the Turkish Music will be examined and the place and importance of Istanbul and the court in Turkish Music will be researched in the context of the triangle of Ottoman- Istanbul and the Court.