SİVAS SANCAĞI KİLMİGAD KAZASININ 1838 TARİHLİ NÜFUS DEFTERİ VERİLERİNE GÖRE MESKÛN ERKEK AHALİSİNİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE EŞKÂLLERİ
Author :
Abstract
Çalışmada yer alan Kilmigad kazası, nüfus kayıtlarının tutulduğu tarihte (1838) Sivas sancağına tabii kazalardan biridir. Günümüzde ise, idari taksimatta yer almamaktadır. Kayıtları tutulan köylerin büyük çoğunluğu günümüzde Sivas ili Yıldızeli ilçesine tabiidir. Birkaç köy ise Tokat ili Artova ve Yeşilyurt ilçelerine tabiidir. Osmanlı Devleti’nde nüfus defterlerinin kaydedilmesi genelde askere alınacakların belirlenmesi ile ilişkilendirilir. Erkek nüfusun demografik yapısı ölüm, doğum oranları, ortalama ömür ve eşkâl özellikleri konularında önemli bilgiler içermektedir. Erkek nüfus bilgilerinin sağlıklı tutulmuş olmasından hareketle, erkek çocuklar dâhil, toplam nüfus erkek nüfusun iki katı olacak şekilde hesaplanabilir. Çünkü erkek nüfusu kadar yaklaşık olarak kadın nüfusunda olduğu pek çok kaynakta yer almaktadır. Yaş aralıkları arasındaki dağılımdan hareketle, doğum-ölüm oranları, ortalama ömür konularında fikir yürütülebilir. Bu çalışmada 1838 tarihli Osmanlı nüfus defterleri ekseninde, Sivas sancağına bağlı Kilmigad kazasındaki 49 pare köyün erkek nüfusunun demografik özellikleri ve eşkâlleri belirlenmiştir. Veriler, nüfusun yaş dağılımı açısından oldukça çarpık bir dağılım gösterdiğini ortaya koymaktadır. Nüfusta en fazla payı olan (% 34.5) yaş grubu 0-10 yaş grubu iken, en az payı olan (% 2.6) yaş grubu ise, 61-70 yaş grubudur. 0-10 yaş grubunun % 41’nin 10 yaşını tamamlamadan öldüğü görülmektedir. Bu durum çocuk ölüm oranlarının oldukça yüksek olduğunu göstermektedir. Bu sonuç, tedavi imkânlarının yetersizliğine ve salgın hastalıkların yaygınlığına yorulabilir.
Keywords
Abstract
The Kilmigad district in the study is one of the tributary to Sivas district on the date of registration of the population (1838). Today, however, it is not included in administrative division. The vast majority of the registered villages are now tributary to the Sivas province, Yıldızeli district. But, a few villages are tributary to Artova and Yeşilyurt districts of Tokat province. In the Ottoman State, the recording of the population books is generally associated with the determination of those to be recruited. The demographic structure of the male population contains important information on death, birth rates, average life and equality characteristics. Based on keeping the male population information healthy, the total population, including boys, can be calculated to be twice the male population. Because there are many sources saying that the female population as much as the male population approximately. Based on the distribution between age ranges, ideas can be made about birth-death rates and average life span. In this study, the demographic characteristics of the male population of the 49 villages in the Kilmigad district of Sivas province were determined basedon Ottoman population registers in 1838. The data show that the popoluation shows a very disorted ditribution in terms of age ditribution. While the age group with the highest share (34.5 %), is the 0-10 age group, the age group with the lowest sahare (2.6%) is 61-70 age group. It is seen that 41% of 0-10 age group died before completing 10 years of age. This shows that child mortality rates are quite high. This result may be exhausted by the insufficiency of treatment facilities and the prevalence of epidemic diseases.
Keywords
- Cipolla, C. M. (1980). Tarih Boyunca Ekonomi ve Nüfus, (Çev. Mehmet Sırrı GEZGİN). İstanbul: Tur Yayınları.
- Çadırcı, M. (1997). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı, Ankara: TTK
- Genç, M. (2010). Osmanlı İmparatorluğu’ nda Devlet ve Ekonomi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
- Güran, T. (1998). 19.Yüzyıl Osmanlı Tarımı. İstanbul: Eren Yayınları.
- Halaçoğlu, Y. (1995). ‚Tarih Boyunca Anadolu’da Türk Nüfus ve Kültür Yapısı (Tebliğler)‛, Osmanlı Döneminde Türkiye’nin Yapısı ve Aşiretler, İçinde, (s.40-52), (Milliyetçilik ve Milliyetçilik Tarihi Araştırmaları V. İlmi Kongresi, 26-27 Mayıs), Ankara.
- İnalcık, H. (2004). Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi. İstanbul: Eren Yayınları.
- Karpat, K. (2010). Osmanlı Nüfusu 1830-1914. İstanbul: Timaş Yayınları.
- Koç, Y. (1989). XVI. Yüzyılda Bir Osmanlı Sancağının İskân ve Nüfus Yapısı. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1021.
- Mccarthy, J. (1998). Müslümanlar ve Azınlıklar. (Çev. Bilge UMAR), İstanbul: İnkılap Kitabevi.
- Pamuk, Ş. (2010). Osmanlı- Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1914. İstanbul: İletişim Yayınları.
