Author :
Abstract
7. ve 8. asırdan itibaren başlayan dini yayılmalar ve 18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren hızlı bir şekilde gelişen bilimsel ve teknolojik ilerlemelerin ardından coğrafi sınırların ortadan kalkması, dinlerin karşılıklı dirsek temaslarının ve ilişkilerinin artmasına neden olmuştur. Bu karşılıklı etkileşim özellikle Hıristiyanlık açısından ciddi problemlere sebep olmuştur. Zira İncillerde diğer din müntesiplerinin ortaya koyduğu/koyacağı teolojik yaklaşım ve itirazlara cevap verebilecek nitelikte referanslar bulunmamaktadır. Bu durum, diğer dinlerle ilişkilerinin keyfiyetini belirlemek üzere yeni teolojiler arayışına giren Hıristiyan teologlarının farklı paradigmalar oluşturmalarına neden olmuştur. Kısaca bütün dinleri, özellikle de yaşayan büyük dinleri, Tanrı’ya eşit seviyede ulaştıran yollar olarak kabul eden görüşün adı olan ve hakikat değeri açısından dinler arasında ayrım yapmayan Dini çoğulculuk; 19. yüzyılın sonundan itibaren hızlı bir şekilde ilerlemiş ve son yıllarda birçok destekçi bulmuştur. Bilindiği gibi dünyada pek çok din vardır, ancak dinlerin bu çokluğu felsefi açıdan bir problem oluşturmaz. Felsefi açıdan problem, bu dinlerin birbirleri ile olan ilişkileri sonucunda ortaya çıkan sorunlar ve bu sorunların nasıl aşılacağı üzerine şekillenir. Bu çalışmanın amacı da çok masum ve ılımlı görünen bu paradigmanın, semavi dinler ve özellikle de İslam dini açısından bir tehdit oluşturacağını ortaya koymaktır. Zira biz, dini çoğulculuk fikrinin, Hristiyan düşünürler tarafından ortaya konulan ve iyi niyetli olmayan bir düşünce olduğu kanaatindeyiz.
Keywords
Abstract
Disappear of Geographical boundaries after religious spreads starting from the 7th and 8th centuries and scientific and technological advances that developed rapidly from the second half of the 18th century caused to increase the elbow contacts and relations of the religions with each other. This mutual communication caused serious problems, especially in terms of Christianity. Because there are no references in the Gospels to respond to theological approaches and objections put forward by other religious members. This situation has led Christian theologians, who searched for new theologies to determine the state of their relationship with other religions, to develop different theological paradigms. In short, Religious pluralism, which is the name of the view that accepts all religions, especially the major religions, as ways that reach God equally, and that does not distinguish between religions in terms of truth-value; has progressed rapidly from the end of the 19th century and has found many supporters in recent years. As is known, there are many different religions in the world. However, this excess in the number of religions does not lead to a philosophical problem. The philosophical problems take form on the problems that arise as a result of the relationship between these religions and how these problems can be overcome. The aim of this study is to reveal that this paradigm, which seems very innocent and moderate, will pose a threat to the religions and especially the religion of Islam. Because we believe that religious pluralism is a thought which is produced by Christian thinkers and is not well-intentioned.
Keywords
- Acar, R. (2010). John Hick’in Dini Çoğulculuğunun Din-Karşıtı Tazammunları. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1-2), 35-63.
- Acar, R. (2014a). Dini Çeşitlilik. Içinde R. Kılıç ve M. S. Reçber (Ed.), Din felsefesi: El Kitabı. Grafiker Yayınları.
- Acar, R. (2014b). Dinî Çeşitliliği Değerlendirme Yetkisi: Frithjof Schuon Örneği. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 44, 99-122.
- Alıcı, M. (2005). Müslüman-Hıristiyan Diyaloğu: Tarihçesi, Çeşitleri, Hedefleri, Problemleri. İz Yayıncılık.
- Arıcan, M. K. (2011). Dini Çoğulculuk Paradigması ve Eleştirisi (John Hick Eksenli Dini Çoğulculuğun Eleştirisi). Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15(2), 21-38.
- Aslan, A. (1997). Dinler ve Mutlak Hakikat Kavramı: John Hick ve Seyyid Hüseyin Nasr’la Bir Mülakat. İslâm Araştırmaları Dergisi, 1.
- Aslan, A. (1998). Batı Perspektifinde Dinî Çoğulculuk Meselesi. İslâm Araştırmaları Dergisi, 2, 143-163.
- Aslan, A. (2006). Dinler ve Hakikat: J. Hick ve S.H. Nasr’ın Felsefesinde Dini Çoğulculuk. İSAM.
- Atalay, O. (2003). Dini Çoğulculuk: Tarihsel Gelişimi ve Kutsal Metinlerdeki Sınırları. Ekev Akademi Dergisi, 7(17), 14.
- Aydın, M. (2000). Bir Hıristiyan Kurtuluş Teolojisinden Dinlerin Bir Kurtuluş Teolojisine Doğru. Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, 9, 133-150.
- Aydın, M. (2001). Dini Çoğulculuk Üzerine Bir Mülahaza. İslamî Araştırmalar Dergisi, 14(2), 291-305.
- Aydın, M. (2005). Paradigmanın Yeni Adı: Dinsel Çoğulculuk. Içinde M. Aydın (Ed.), Hıristiyan, Yahudi ve Müslüman Perspektifinden Dinsel Çoğulculuk ve Mutlaklık İddiaları (Ankara Okulu Yayınları).
- Aydın, M. S. (2002). Din Felsefesi. İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları.
- Büyük, C. (2012). Wilfred Cantwell Smith’de Dini Araştırmaların Objektifliği Problemi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11(22), 191-209.
- Demirci, K. (1996). Dinlerin Dejenerasyonu. İnsan Yayınları.
- Demirci, K. (2005). Yahudilik ve Dini Çoğulculuk. Ayışığı Kitapları.
- Gündüz, Ş. (2010). Küresel Sorunlar ve Din. Ankara Okulu Yayınları.
- Hick, J. (1980). God Has Many Names. Macmillan.
- Hick, J. (1983). Philosophy of Religion. Prentice-Hall.
- Hick, J. (1985). Problems of Religious Pluralism. MacMillan.
- Hick, J. (1987). Religious Pluralism. Içinde M. Eliade (Ed.), The Encyclopedia of Religion. New York : Macmillan.
- Hick, J. (1993a). God And The Universe of Faiths: Essays in The Philosophy of Religion. Oneworld.
- Hick, J. (1993b). Religious Pluralism and the Rationality of Religious Belief: Faith and Philosophy: Journal of the Society of Christian Philosophers, 10(2), 242-249.
- Hick, J. (1997a). An Interpretation of Religion: Human Responses to The Transcendent (1. ed., [4. Dr.]). Macmillian.
- Hick, J. (1997b). Hepsi Doğru Olduğunu İddia Eden Birçok İnanç. Içinde C. S. Yaran (Ed.), Çağdaş ve Klasik Metinlerle Din Felsefesi: Tarihsel ve Eleştirel Bir Yaklaşımla Felsefe-Din İlişkisi: Din Felsefesi Yapmanın Dört Farklı Yolu. Etüt Yayınları.
- Hick, J. (2012). İnançların Gökkuşağı (M. Aydın, Çev.). Bilge Kültür Sanat.
- Kılıç, R. (2004a). Dini Anlamak Üzerine. Ötüken Neşriyat.
- Kılıç, R. (2004b). Dinî Çoğulculuk mu, Dinde Çoğulculuk mu? Dini Araştırmalar, 7(19).
- Kuşçu, E. (2011). Din Fenomenolojisi: Wilfred Cantwell Smith Örneği. Sarkaç Yayınları.
- Macit, M. (2011). Tercüme Hareketleri. Içinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C. 40). Türkiye Diyanet Vakfı.
- McLuhan, M. (1964). Understanding Media: The Extensions of Man. The New American Library, Inc.
- Özcan, H. (1995). Mâtüridî’de Dînî çoğulculuk. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
- Özkan, M. Ş. (2015). Paul F. Knitter’in Tanrı Merkezli Dini Çoğulculuk Modeli ve Hıristiyanlık Yorumu. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(12), 7-34.
- Özkan, M. Ş. (2016a). Dini Çeşitlilik Karşısında Hıristiyan Düşünürlerin Cevapları ve Tipoloji Problemi. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), 81-113.
- Özkan, M. Ş. (2016b). Wilfred Cantwell Smith’in İman Teolojisi. e-Şarkiyat İlmi Araştırmaları Dergisi, 8(2), 800-819.
- Özkan, M. Ş. (2017). Başarısız Bir Hipotez Dini Çoğulculuk (İ. Baz, Ed.). Şırnak Üniversitesi Yayınları.
- Öztürk, M. (2013). Çoğulculuk Söyleminin Sahiciliği Üzerine: Midyat Örneği. İdealkent, 4(9), 42-73.
- Peterson, M., Hasker, W., Reinhenbach, B., ve Basinger, D. (2009). Akıl ve İnanç: Din Felsefesine Giriş (R. Acar, Çev.; İkinci Baskı). Küre Yayınları.
- Race, A. (1983). Christians and Religious Pluralism: Patterns in the Christian Theology of Religions. Orbis Books.
- Smith, W. C. (1964a). The Faith Of Other Men. New American Library.
- Smith, W. C. (1964b). The Meaning and End of Religion. Mentor Book.
- Smith, W. C. (1979). Faith and Belief. Princeton University Press.
- Smith, W. C. (1989). Towards a World Theology: Faith and The Comparative History of Religion. Macmillan.
- Smith, W. C. (1998). Patterns of Faith Around the World. Oneworld.
- Tanrıverdi, H. (2012). İnancın Rasyonelliği Sorunu. Gümüşhane Üniversitesi.
- Tanrıverdi, H. (2013). Dini Çoğulculukta Din Tasavvuru (W. Cantwell Smith ve John Hick’in Görüşleri Bağlamında). The Journal of Academic Social Science Studies, 7(6), 1039-1067.
- Tokat, L. (2007). Dini Çoğulculuk Hangi Açıdan Mümkündür? Milel ve Nihal: İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 4(2), 49-102.
- Yazoğlu, R. (2006). John Hick’in Dini Çoğulculuğunun Arka Planı. Içinde R. Yazoğlu ve H. Aydeniz (Çev.), Dini Çoğulculuk: John Hick’in Düşünceleri Etrafında Tartışmalar. İz Yayıncılık.
- Yazoğlu, R., ve İmamoğlu, T. (2015). Klasik Mantık (2. Baskı). Eser Ofset.
