Author :
Abstract
Bir internet sitesinin erişilebilirliği, web sitesinde sunulan içeriğin ve hizmetin engelli ve yaşlılar da dahil olmak üzere herkes tarafından kullanılabilir ve anlaşılabilir durumda olması anlamına gelmektedir. Türkiye de, 2008 yılında imzaladığı Birleşmiş Milletler (BM) Engelli Hakları Sözleşmesi ile eğitim hizmetlerine tüm engellilerin tam olarak erişiminin önemini kabul etmiştir. Bu bağlamda kamu hizmeti sunan üniversitelerin de bu konuda sorumlulukları vardır. T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK BİLGEM Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından tamamlanan Kamu İnternet Siteleri Rehberi (KAMİS) Projesi ile kamu hizmeti veren kurumların internet sitelerinin erişilebilir olabilmesi için yapılması gerekenlerin anlatıldığı bir rehber hazırlamıştır. Bu rehberde TS EN ISO 9241-151 (İnsan-Sistem Etkileşiminin Ergonomisi Standartları), WCAG ve ISO/IEC 40500:2012 (Web İçeriği Kullanılabilirlik Standartları ve Kriteri) standartlarına uygun şekilde hazırlanmış bilgilendirici ve öğretici içerikler bulunmaktadır. Bu standartlara uyan web sitelerine Türk Standartları Enstitüsü Bilişim Teknolojileri Komisyonu tarafından Web Kullanıcı Arayüzü (TS EN ISO 9241-151) ve ISO/IEC 40500:2012 [Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0] sertifikaları verilmektedir. Bu çalışmada amaç İzmirde bulunan devlet üniversitelerinin internet sitelerinin erişilebilirlik testleri ile analiz edilerek ilgili standartlara ne kadar uyulduğu ortaya konulmasıdır. Varsa eksikliklerin giderilmesi için yapılması gerekenler de sonuç ve öneriler kısmında anlatılacaktır.
Keywords
Abstract
The accessibility of a website means that the content and service offered on the website are available and understandable to everyone, including the disabled and the elderly. Turkey also has recognized the importance of training services must be fully accessible to all disabled people, regarding to United Nations (UN) Disability Rights Agreement which signed in 2008. Based on this, universities that provide public services also have responsibilities in this regard. The Public Internet Sites Guide (KAMİS) Project, completed by the Ministry of Development of Turkey and TÜBİTAK BİLGEM Software Technologies Research Institute, has prepared a guide that explains what needs to be done to make the websites of public service institutions accessible. This guide contains informative and instructive content prepared in accordance with TS EN ISO 9241-151 (Ergonomics Standards of Human-System Interaction Standards), WCAG and ISO / IEC 40500: 2012 (Web Content Usability Standards and Criteria). Websites that comply with these standards are granted the Web User Interface (TS EN ISO 9241-151) and ISO / IEC 40500: 2012 [Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0] certificates by the Turkish Standards Institute Information Technologies Commission. The aim of this study is to analyze the websites of state universities in İzmir with the accessibility tests and to determine how much the relevant standards are complied with. If necessary, what needs to be done to overcome the deficiencies will be explained in the results and suggestions section.
Keywords
- A Tutor. (2019, Aralık 12). Web Accessibility Checker. Expert Tutoring Advice: https://achecker.ca/checker/index.php adresinden alındı
- Çelik, T. (2011). İnternetten Elde Edilen Enformasyon Sonuçlarının Kalitelerinin Değerlendirilmesi: Yeni Bir Kalite Ölçüt Modeli. Yayınlanmış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- KAMİS. (2019, Mayıs 31). İnternet Sitelerinde Kullanılabilirlik ve Erişilebilirlik Rehberi. Kamu İnternet Siteleri Rehberi (KAMİS): https://kamis.gov.tr/wp-content/uploads/2019/05/Bolum1-2.pdf adresinden alındı
- Lawton Henry, S., & Liam , M. (2019, Aralık 6). ACCESSIBILITY. Araılk 6, 2019 tarihinde W3C: https://www.w3.org/standards/webdesign/accessibility#wai adresinden alındı
- NTV. (2019, Eylül 12). Dünyanın en iyi üniversiteleri açıklandı (Türkiye'den 8 üniversite listede). NTV: https://www.ntv.com.tr/galeri/egitim/dunyanin-en-iyi-universiteleriaciklandi,avZfJMZyJ0KlHgqADx46IQ/Bgf8oQS9Q0mLusdmbU5QZQ adresinden alındı
- W3C. (2020, 06 22). Introduction to Web Accessibility. Web Accessibility Initiative: https://www.w3.org/WAI/fundamentals/accessibility-intro/ adresinden alındı
- Web Accessibility Initiative (WAI). (2018, Temmuz 22). Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) Overview. https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/wcag/ adresinden alındı
- WebAim. (2020, 06 22). Introduction to Web Accessibility. WebAIM Training: https://webaim.org/intro/
