AYDIN EPİZMİ KRİTİĞİ, TÜRK EDEBİYATININ İLK DEVİR KRONİĞİ OKUMASI OLARAK HALİT ZİYA ROMANI: ÜST OKUMA SİSTEMLERİ YENİLENMESİ OLARAK FRANSIZ EPİQUE
Author :
Abstract
Halit Ziya Roman’ının aydın epizmi kritiği olarak değerlendirilmesi, Halit Ziya Romanı’yla ilgili üç farklı sözcelem epizminin aynı düzlem üzerinden okuma terimine özgü değişimsel gelişimiyle [izdüşümsel: yapı izleksel] İmge bilim uzamsalı değişkeseline özgü, terim değişkesel okuma sistemidir. Halit Ziya Uşaklıgil’in genel izleksel terim edimini, farklı bir okuma bilimi olarak gelişen izleksel dönüşüm değerlendirmelerini, Halit Ziya’ya özgü okuma terimselinin, [la sistematique epique; aestetica ephica] iki farklı edimbilimini barındırmaktadır. Halit Ziya’nın romanlarında varlık ve belirginlik kazanan Türk Epizmi, modern insanın oluşumunda Paul Bourget tarzı Fransız realizminin Türk epiğini biçimlendiren temel unsur olarak psikolojik gerçekçiliği geliştirmesi Türk Epizminin [sistemsel epique] modern insanı bulgulatmasıdır. [modern insanın olum bulumu] Toplumsal ve psikolojik bağlantılarının çözümlenebilir göstergeselliğine özgü somut bir varlık olarak Halit Ziya Romanı’nda insanın faktörel değişimi bağlamsal etkileşim süreçleri olumu, Türk Edebiyatı’nda bireyin romanlaşma evresine tekabül etmektedir. [karşılaşma düzlemleri] Modern dönümün belirgin faktör olarak roman türünü epikleştirmesi [birey anlatısı olarak epique] anlatı tekniği değişim süreçlerinde derin kırılmalara neden olmuştur. Halit Ziya Uşaklıgil’in romanlarında türün gelişimi moderninin bulgulatılması süreci olarak verili benimsenmiş değerlerin sınıf ayrımsal gerçekleşmeleriyle toplumsala özgü değişim süreçlerinin birey olumu çatışkısına özgü belirgin faktörelidir. [monotematique] Türk modernleşmesi bireyin toplumsal düzeylerde gelişim çerçevesinin [dumaism] psikolojiye endexlenmesi, gerçekçilik düzlemi problemleri olarak temsilini Halit Ziya Romanı’nda bulur.
Keywords
Abstract
The top reading system for solution Halit Ziya’s Novel has been improved by İmran Gür the reading system in the process of peculiar to Halit Ziya nomenclature. As civilazation nomanclature of cronique change has consist of the midterm readings [widespread academism: cult ephic] Cronique of French Ephic System in studying system peculiar to modern dynamism. Transforming is in modern nomenclature [modemism: contemporary reading system] systems. Halit Ziya’s Novel Peculiar to Imge as the solution of Modern Science System [The Index of World Science Teminology] the new milimetrique reading system. The French Literature Ephic as the narrative of modern is in the [modern eqipment: English mean: milennium reading system] anothomy of Tanzimat’s modern kathedralic language of realizations [civilization]. This culture is information minimarism peculiar to Ottoman Empire as change of modern cult in Ottoman. Modernization of Ottoman of Serveti Fünun is innovation of being modern as change of technique of modern narrative. Halit Ziya Novel, consist of nomenclature by Imge as a two different reality. This stuation is being of two different reality one and the same plane [the solution of the reality, as a new life form. İn a novel Similation [the solution of the theory of identical planets by Imge] of peculiar to art In the novalization of As a period cronique of Halit Ziya Novel is the indigenous a basic term. In the process of a period changes from beginnig to day systematized of peculiar to Halit Ziya Novel Readings under six title is gathering by Imran Gür.
Keywords
- Akalin, Lütfullah Sami, A. (1968). Halit Ziya Uşaklıgil, Hayatı Sanatı Eserleri, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Akalin, Lütfullah Sami, A. (1968). Halit Ziya Uşaklıgil, Hayatı Sanatı Eserleri, İstanbul: Varlık Yayınları. Gaston, B. (2006).Su ve Düşler, Olcay Kunal, (Çev.) İstanbul:Yapı Kredi.
- Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel Serüven, Mehmet Rifat, Sema Rifat (Çev.), İstanbul: Hil Yayınları. Berkes, N. (1979). Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
- Çetin, N.. (2002). “II. Abdülhamit Dönemi Türk Romanı”, Hece, Türk Romanı Özel Sayısı, Mayıs- Haziran-Temmuz, Sayı 65-66-67, ss. 21-34.
- Özdemir, E. (1981). “Gerçekçilik”, Türk Dili, Yazın Akımları Özel Sayısı, Üçüncü Baskı, Ocak S.349, s. 100-110.
- Enginün, İ. (1996). “Türk Romanını Besleyen Halit Ziya”, Türk Edebiyatı Dergisi, Halit Ziya Uşaklıgil Özel Bölümü, S.529, ss.90-103.
- Enginün, İ. (2006). Yeni Türk Edebiyatı Tanzimattan Cumhuriyete, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Ercilasun, B. (1994). Servet-i Fünun’da Edebi Tenkit, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Ercilasun, B. (2002). “Yenileşme Devri Türk Edebiyatında Batı Tesiri ve Servet-i Fünun’un Rolü”, Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler 1, ss. 293-331.
- Earnest, F. (2012). Sanatın Gerekliliği, Cevat Çapan, (Çev.) İstanbul: Sözcükler Yayınevi.
- Goldmann, L. (1980). The Hidden, Essay on Method in the Sociology of Literature, Telos Press, Translated and edited by William Q. Boelhower. Louıs, Mo: Telos Press.
- Goldmann, L. (2013). God, Translated by Philip Thody, Routledge: London and Newyork.Günay, D. (2001). Metin Bilgisi, İstanbul: Multılıngul.
- Gür, İ.. (2011a). “İntibah Romanında Modern İnsan Arayışı”, Ed. O.Kemal Tavukçu, Ali Tilbe, Tekirdağ: Toprak Ofset. ss. 508-517.
- Gür, İ. (2011b). “Namık Kemal’de Modern İnsan Arayışı”, Ed. Turan Karataş, O.Kemal Tavukçu, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları. S. 570-580.
- Gür, İ. (2013) “Psikolojik Gerçekçi İlk Türk Romanı Aşk-ı Memnu”, Ed. Mithat Durmuş, Prof. Dr. Önder Göçkün’e Armağan, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Yayınları. ss. 548-558.
- Gür, İ. (2017a). Halit Ziya Uşaklıgil’in Romanlarında Yapı Tema Dil ve Anlatım, Ankara: Grafiker Yayınları,Gür, İ. (2017b). Aydınlanmaya Düşen Gölge Santimantalizm Tepedelenlizade Hüseyin Kamil, Ankara: Grafiker Yayınları.
- Gür, İ. (2019). “Başlangıcından Bugüne Türk Eğitim Sisteminin Eleştirisi, Volume 14 Issue 4, p. 1381-1402, DOI: 10.29228/Turkish Studies. Educational Science, 23404 ISSN: 2667-5609 Skopje/Macedonia-Ankara/Turkey.
- Huyugüzel, Ö. (2006). “Sefile Romanına Dair”, Sefile, İstanbul: Özgür Yayınları.İnce, Ö. (2002a). Yazınsal Söylem Üzerine, İstanbul: Türküye İş Bankası Yayınları. İnce, Ö. (2002b). Tabula Rasa, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
- İpşiroğlu, Z. (2001). Alımlama Boyutları ve Çeşitlemeleri, Yazın, İstanbul: Papirüs Yayınevi. Jung, C. G. (1982). Analitik Psikoloji, Ender Gürol, (Çev.) İstanbul: Hayal Yayınları.
- Kahraman, K. (1982). Halit Ziya Uşaklıgil’in İlk Romanı Sefile (İnceleme-metin), İzmir: Ege Ünv. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Arşivi.
- Kantarcıoğlu, S. (1988). Türk ve Dünya Romanlarında Modernizm, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Kerman, Z. (1995). Halit Ziya Uşaklıgil’in Romanlarında Batılı Yaşayış Tarzı İle İlgili Unsurlar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Kristeva, J. (2008).Korkunun Güçleri, Cevat Çapan, (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Lukacs, G. (1999). Estetik, Ahmet Cemal, (Çev.), İstanbul: Hayal Yayınları.
- Önertoy, O. (1999). Halit Ziya Uşaklıgil Romancılığı ve Romanımızdaki Yeri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Parla, J. (1999). Tanzimat Edebiyatının Epistemolojik Temelleri, İstanbul: İletişim Yayınları. Bourget, P. (1882). Roman D'analyse, Paris: Lemerre.
- Uşakligil, H. Z. (1893). Sefile, İstanbul: Şirket-i Mürettebiye Matbaası. Uşakligil, H.Z. (1987). Kırk Yıl, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
- Uyguner, M. (1992). Halit Ziya Uşaklıgil Hayatı Sanatı Yapıtlarından Seçmeler, Ankara: Bilgi Yayınevi.Yener, C. (1959). Bir Romancının Dünyası ve Romanlarındaki Dünya, İstanbul: M. Sıralar Matbaası.
