Author :
Abstract
Yabancı dil öğretimini geliştirmeye yönelik birçok farklı bakış açısını içeren araştırmalar yapılmakta ve yöntemler geliştirilmeye çalışılmaktadır, Yabancı dil eğitiminin nasıl geliştirileceğine, öğrenilenin nasıl daha kalıcı hala getirilebileceğine ilişkin tartışmalar gerek dünyada gerekse Türkiye’de devam etmektedir. Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı da bu konuda elde edilen sonuçların getirdiği memnuniyetsizlikten hareketle öğretim programlarını yenilemekte ve son olarak 2018 öğretim yılında yeni Ortaöğretim Almanca Dersi Öğretim Programını yayınlamış ve yeni ders kitapları hazırlatmıştır. Yabancı dil öğretimine ilişkin tartışmalara bakıldığında bunların daha çok yöntemsel boyutta olduğu görülmektedir. Geliştirilen yöntemlerin ve tekniklerin uygulanması genel olarak öğretmen ve ders odaklı incelenmektedir, ancak öğrencinin ders dışı ortamda da karşı karşıya geldiği ve okuma, alıştırma çözme gibi etkinlikler için kullandığı ders kitapları kanımca yeterince mercek altına alınmamaktadır. Bu durumdan hareketle makalenin odak noktasını yabancı dil dersinde kullanılan ders kitabı oluşturmakta ve Milli Eğitim Bakanlığının eski ders kitaplarından “Wir Lernen Deutsch” (WLD) (1980) ile güncel ders kitabı olan “Wie bitte?”nin (Wb) biçimsel düzeni, konu ilerleyişi, alıştırma türleri, anlama stratejileri aktarımı, metinler ve okuduğunu anlama alıştırmaları açısından karşılaştırması yapılmaktadır. Makalenin birinci bölümünde yabancı dil öğretimine ilişkin dünyada ve Türkiye’de elde edilen sonuçlara yönelik genel duruma ve nedenlerine kısaca değinilmektedir. İletişimsel boyutta istenilen düzeyin elde edilememesi ve dilbilgisi düzeyi açısından öğrencilerin gerekli alt yapıya sahip olmalarına karşın basit iletişim durumlarında bile sorun yaşamaları ve bu durumun sadece sözlü iletişim açısından değil, okuduğunu anlama veya yazma becerileri açısından da söz konusu olduğu vurgulanmaktadır. İki kitabın karşılaştırmasının yapıldığı bölümlerde ise kitapların biçimsel düzeni, konu ilerleyişi, alıştırma türleri, anlama, sorun çözme stratejileri aktarımı, metinler ve okuduğunu anlama açısından karşılaştırması gerçekleştirilmiştir.
Keywords
Abstract
Das Bestreben den Fremdsprachenunterricht besser zu gestalten und neue sowie effizientere Methoden zu entwickeln, den Lernprozess und die Leistung der Lernenden zu steigern setzt sich sowohl auf der Welt als auch in der Türkei fort. Dies resultiert im Allgemeinen daraus, dass eine Unzufriedenheit bezüglich der erzielten Ergebnisse vorhanden ist. So hat auch das türkische Bildungsministerium letztlich 2018 sein Programm erneuert und auch neue Lehrbücher in Auftrag gegeben. All diese Debatten und Studien richten sich im Allgemeinen auf den Lehrprozess der Fremdsprache und es wird versucht zu beschreiben, wie Fremdsprachen zu lehren sind. Jedoch wird in dieser Debatte meines Erachtens den Lehrbüchern, die ein wichtiger Bestandteil des Fremdsprachenunterrichts sind, zu wenig Achtung geschenkt. Das Lehrbuch ist deshalb so wichtig, weil es die Einstellung des Lerners gegenüber der jeweiligen Fremdsprache, die Inhalte, Arbeitsweisen und Lernerstrategien beeinflusst und bestimmt. Daher richtet dieser Artikel seinen Focus auf die Lehrbücher und es wird das alte Lehrbuch „Wir lernen Deutsch“ von 1980 mit dem aktuellen Lehrbuch „Wie bitte? A.1.1“ Ausgabe 2018 verglichen, um festzustellen, inwieweit sich das neue vom alten unterscheidet und entwickelt hat. Der Vergleich richtet sich auf Layout, Progression, Übungstypen, Strategievermittlung, Texte und Leseverständnis.
Keywords
- Akdoğan, S. (2010). Türkiye’de Yabancı Dil Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Bir Çözüm Önerisi Olarak Yabancı Dil Okullarına Yönelik Öğretmen ve Öğretim Elemanlarının Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Can, E. & Can, C.I. (2014). Türkiye’de İkinci Yabancı Dil Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C/S. 4 (2): 43-63.
- Edelhoff, C. (1985). Authentizität im Fremdsprachenunterricht. In: C. Edelhoff (Hg.), Authentische Texte im Deutschunterricht. Einführung und Unterrichtsmodelle (S. 7-31). München: Hueber.
- Ferling, N. (2008). Lesen im DaZ-Unterricht. In: S. Kaufmann, E. Zehnder, E. Vanderheiden, W. Frank (Hg.), Fortbildung für Kursleitende Deutsch als Zweitsprache. Band 2: Didaktik – Methodik (S. 35-68). Ismaning: Hueber.
- Haider, G. & Reiter, C. (Hg.) (2004). PISA 2003. Internationaler Vergleich von Schülerleistungen. Nationaler Bericht. Graz: Leykam.
- Icelly, M., Kahlhammer, E., Lachner, M., Sprenger, P. T. & Vogl, E. (2006). Bausteine des Lesens. Baustein 2 „Mit Sachtexten arbeiten“. Hrsg. v. Bundesministerium für Bildung, Wissenschaft und Kultur, Abt. I/5. Wien.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018), Orta Öğretim Almanca (Hazırlık, 9,10,11 ve 12 Sınıflar) Öğretim Programı. Abgerufen am: 13.12.2019. http://mufredat.meb.gov.tr/ ProgramDetay.aspx?PID=333
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (1980). Wir lernen Deutsch I Almanca ders kitabı (10. Auflg.). Istanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Öztürk, D., Incebel, F., Balkan, F., Yıldırım, T., Canoğlu, Y. (2018). Wie Bitte? A1.1 Lehrbuch. Ankara: MEB Yayınları.
- Rauch, Rainer (2007). Übungstypen für den Fremdsprachenunterricht. Universität Duisburg Essen. Abgerufen am: 17.03.2020. http://www.rainerrauch. com/Download/Uebungstypen.pdf
- Solmecke, G. (1993). Texte hören, lesen und verstehen. Berlin, München: Langenscheidt.
- Storch, G. (2009). Deutsch als Fremdsprache, Eine Didaktik (9. Auflg.). Paderborn: UTB.
