BOLMAN VE DEAL’İN DÖRT ÇERÇEVE KURAMI BAĞLAMINDA KURUMLARDAKİ LİDERLİK TİPLERİNİN ANALİZİ: BANKACILIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA
Author :
Abstract
Liderlik, insanların bir arada oldukları ve yönetim işlevinin söz konusu olduğu her yerde varolan ve varolacak bir kavramdır. Kurum içinde liderlerin davranışları doğrudan ya da dolaylı olarak çalışanları etkilemekte ve çalışan davranışları bu yönde şekillenmektedir. Artan rekabet ortamının şartları düşünüldüğünde diğer işletmeler gibi bankacılık sektörünün de kendisini rakiplerinden üstün tutacak ve piyasa koşullarında ayakta kalmasını sağlayacak güçlü liderlere ihtiyacı vardır. Bu araştırmanın amacı, bankacılık sektörü özelinde kurumlardaki liderlik tiplerini analiz etmektir. Tarama modeli ve nicel yöntemin kullanıldığı araştırmanın verileri, Bolman ve Deal (1991) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlaması Dereli (2003) tarafından yapılan “Leadership Orientation Questionaire (LOQ) Ölceği” aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla çalışmanın birinci bölümünde, liderlik kavramı ve liderlik teorileri üzerine literature taraması gerçekleştirilmiştir. Liderlik kavramı içinde; literatürde geçmişten bugüne liderlik tanımları sınıflandırılarak incelenmiş, liderlik ve yöneticilik kavramları arasındaki farka değinilmiş ve liderin özellikleri hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Liderlik teorileri kısmında ise; liderlik teorileri gelişim sırası ile ele alınmış; Bolman ve Deal tarafından geliştirilen “Dört Çerçeve Kuramı” detaylarıyla ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Kayseri ilinde faaliyet gösteren özel ve kamu banka çalışanlarının, kurum liderlerinin temsil ettikleri liderlik tiplerine ilişkin algıları, Bolman ve Deal’ın dört çerçeve modeli kapsamında ele alınmıştır. Veriler, çalışanların demografik özellikleri ve kurum yapısı (kamu-özel) bağlamında farklılaşma durumu ekseninde analiz edilmeye çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Leadership has always been a main topic that is examined throughout the history. Behavior of leaders has directly or indirectly effect on workers and behaviors of them; and workers behave according to this effect. Considering the conditions of increasing competitive environment, just as other businesses the banking sector needs powerful leaders who will keep them superior to the competitors and ensure survival in market conditions. The purpose of this study is to analyze leader types in corporates in particular to the banking sector. The data of this study, which uses survey model and quantitative method, are carried out via “Leadership Orientation Questionnaire (LOQ) Scale” developed by Bolman and Deal (1991) and adapted to Turkish by Dereli (2003). For this purpose, a literature review on the concept of leadership and on the theories of leadership takes place in the first chapter of the study. Then, leadership theories are analyzed including Bolman and Deal’s “Four Framework Theory”. Second part of the study also uses Bolman and Deal’s theory to explore the perceptions of employees in private and state banks in Kayseri regarding the typologies of leadership that their institution is perceived to represent. Data is analyzed in accordance with the type of institution (state-private) and demographics.
Keywords
- Attar, M. (2014).Üst Düzey Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin Örgütsel Ustalık Düzeyine Etkisi: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
- Aypay, A. (2006). Üniversitelerde Akademik Etkinlik ve Örgütsel Davranış Arasındaki İlişki, Educational Administration: Theory and Practice Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 46:175-198
- Bakan İ. (2008). Örgüt Kültürü ve Liderlik Türlerine İlişkin Algılamalar İle Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması. KahramanoğluMehmet Bey Üniversitesi İİBF Dergisi, 14: 1-28.
- Baltaş A. (2007). Değişimin İçinden Geleceğe Doğru Ekip Çalışması ve Liderlik. İstanbul:Remzi Kitapevi.
- Bergquist, W.H. (1992). The four cultures of the academy. San Francisco: Jossey Bass.
- Birnbaum, R. (1988). How colleges work: The cybernetics of academic organization. San Francisco: Jossey Bass.
- Bolman, L. and Deal, T. (2003). Reframing organizations. San Francisco: Jossey-Bass.
- Bolman, L. G. and Deal, T.E. (1991). Images of leadership. TN: National Center for Educational Leadership.
- Bush, T. (1995). Theories of educational management.London: Paul Chapman Publishing.
- Byrne, G. and Bradley, F. (2007) Culture's Influence On Leadership Efficiency: How Personal And National Cultures Affect Leadership Style, Journal of Business Research, 60 (2):168-175.
- Cohen, M.D. and March, J.G. (1984). Leadership and Ambiguity: The American College President. New York: McGravv Hill.
- Çelik, V. (2009). Okul Kültürü ve Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi
- Dereli, M. (2003). A Survey Research of Leadership Styles of Elementary School Principals. Middle East Technical University, Master of Science in Educational
- Erçetin Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon. İstanbul: Nobel Yayınevi
- Fritz S., Brown F. W., Lunde J.P. and Banset A.E. (1999 ). Interpersonal Skills for Leadership, Prentice Hall.
- Gibson J. L., Ivancevich J.M. and Donnelly H.J., (1991). Organizations, Irwin, Serinkan C. (2008). Liderlik ve Motivasyon Geleneksel ve Güncel Yaklaşımlar. Ankara: Nofritbel.
- Goetballs, G. G. and Burns J. (2004) Encyclopedia of Leadership. London: Sage Publications
- Güçlü N. (2016). Eğitim yönetiminde liderlik. Ankara: Pegem Yay.
- Gül H. and Şahin K. (2011). Bilgi Toplumunda Yeni Bir Liderlik Yaklaşımı Olarak Transformasyonel Liderlik Ve Kamu Çalışanlarının Transformasyonel Liderlik Algısı, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25.
- Hoy, W.K. and Miskel, C.G. (1982). Educational Sdministration. New York: Random House.
- Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kayalar M and Özmutaf, N.M. (2008). Sivil Toplum Kuruluşlarında Gelecek Yönelimli Lider Performans Profili: İstatistiksel Bir Yaklaşım, Ege Akademik Bakış. 8(2): 565.
- Koçel T. (2010). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayın.
- Luthans, F. (2010). Organizational Behavior an Evidence Based Approach. USA: McGraw-Hill Companies.
- Lunenburg F.C. and Ornstein A.C. (1996). Educational Administration Concepts and Practice, Belmont.
- Nebus, J. (2006). Building Collegial Information Networks: A theory of Advice Network Generation. Academy of Management Review. 31(3): 615-637.
- Sperry L. (2007). Becoming An Effective Health Care Manager, The Essential Skills of Leadership, Health Professions Press,
- Şişman M. (2004). Öğretim Liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Toylan, N. and Semerciöz, F. (2012) Leadership Styles in Strategic Alliances: A Lodging Industry Perspective, Procedia. Social and Behavioral Sciences, 58: 236-243.
- Vroom, H.V. and Jago, A.G. (2007). The Role of the Situation in Leadership. American Psychologist. 62(1):17-24.
- https://tdk.gov.tr/ Accessed:12 Nowember 2020
