Author :
Abstract
Kapı filmi 2018 yılında gösterime giren, Mardinli Süryani bir ailenin trajik ve dramatik hayat hikâyesini konu edinen bir filmdir. Filmde, evlatlarının ölümü ve bazı sosyal zorunluluklardan dolayı yaşadıkları coğrafyayı ve evlerini terk etmek zorunda kalan bir ailenin trajik hikâyesi anlatılmaktadır. Bütün acılarını içlerine gömüp Almanya’ya taşınan aile yeni bir düzen kurar. Fakat yıllar sonra gelen bir telefon her şeyi alt üst eder. Yıllar önce öldürülen ve cesedi dahi bulanamayan oğullarının bedeninin teşhisi için Mardin’e çağrılırlar. Mardin’e gelen aile sadece oğullarının değil kaybettikleri her şeyin; köklerinin, ruhlarının ve hatıralarının peşine düşerler. Metaforlar, semboller ve motiflerle izleyicisine çok şey anlatmaya çalışan bu filmin satır aralarında da sıkça mesajlar verilmeye çalışılmıştır.
Bu çalışmada “Kapı” filminin satır araları okunmaya çalışılacaktır. Filmde üstü örtük olarak sıkça mesajlar verilmekte, izleyicinin bu mesajları anlaması ve çözümlemesi beklenmektedir. Bu mesajlar çeşitli metaforlar ve sembolik anlatımlar üzerinden yapılmaktadır. Metaforlar ve semboller bir metni zenginleştiren ve anlam derinliği katan unsurlardır. Yazılı metinlerde olduğu gibi sinemada da metaforlardan ve sembollerden istifade edilir. Özellikle metaforun kullanılması ve bu metaforun da tespit edilmesi, anlaşılması ve yorumlanması zihinsel bir çaba gerektirir. Kültürel bir okuma denemesi olan ve göstergebilim yönteminden de yararlanılarak yapılan bu çalışmada metaforik ve sembolik anlatımlar tespit edilerek çözümlenmeye, açıklanmaya ve anlamlandırılmaya çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
“The Door” is a movie that was released in 2018, about the tragic and dramatic life story of an Assyrian family from Mardin. It tells the story of a family who had to leave their home and geography due to the death of their children and some social obligations. The family, who buried all their pain and moved to Germany, establishes a new order. But a phone call years later turns everything upside down. They are called to Mardin to diagnose the body of their son, who was killed years ago and whose body could not even be found. The family that came to Mardin is not only of their sons but of everything they lost; They go after their roots, their souls, and their memories. Trying to tell a lot with metaphors, symbols and motifs, messages are frequently tried to be given between the lines of this movie.
In this study, it will be tried to read between the lines of the movie “The Door”. In the film, implicit messages are frequently given, and the audience is expected to understand and analyze these messages. These messages are made through various metaphors and symbolic expressions. Metaphors and symbols are elements that enrich a text and add depth of meaning. As in written texts, metaphors and symbols are used in cinema. In particular, the use of metaphor and the identification, understanding and interpretation of this metaphor require a mental effort. In this study, which is a cultural reading experiment and using the semiotics method, metaphoric and symbolic expressions will be determined and tried to be analyzed and explained.
Keywords
- Açar, M. (2019). Geçmiş Zamanın ve 'Kapı'nın Peşinde. https://www.haberturk.com/yazarlar/mehmet- acar/2428468-gecmis-zamanin-ve-kapinin-pesinde adresinden 22.09.2022 tarihinde erişildi.
- Albayrak, K. (2011). Günümüz Ortadoğu Coğrafyasında Süryaniler. (Ed.: K. İnat). Ortadoğu Yıllığı, (Yıl: 7, Sayı:7) İçinde (s. 615-632). İstanbul: Açılım Kitap.
- Aldoğan, Y. (2019). Kapı. https://ortakoltuk.com/film-elestirileri/kapi-2 adresinden 22.09.2022 tarihinde erişildi.
- Altın, A. (2021). Türk-İslam Kubbelerinde Çarkıfelek Formları. Sanat Tarihi Yıllığı, 0(30), 29-80.
- Armutak, A. (2004). Doğu ve Batı Mitolojilerinde Hayvan Motifi II/ Sürüngenler, Balıklar, Kanatlılar ve Mitolojik Hayvanlar. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 30(2), 143-157.
- Arseven, C. E. (1947). Güvercin. Sanat Ansiklopedisi İçinde (s. 667). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Arslan, S. (2014). Türklerde Ağaç Kültü ve Hayat Ağacı. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 59- 71.
- Aslan, H. (2019). Yolcu Filmi Bağlamında Sinemada Yol ve Yolcu Metaforu, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Kaya Özakgün), İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri, (Çev.: B. Vardar ve M. Rifat). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Bayladı, D. (1996). Uygarlıklar Kavşağı Anadolu. İstanbul: Say Yayınları.
- Beydiz, M. G. (2018). Turgutreis Akyarlar’da Ünik Bir Taş Ev -Balık, Güvercin ve Hayat Ağacı- İkonografisi. Amisos, 3(4), 90-109.
- Cebeci, O. (2013). Metafor ve Şiir Dilinin Yapısal Özellikleri. İstanbul: İthaki Yayınları.
- Cevizci, A. (1999). Sembol. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma.
- Çelik, M. (2010). Süryânîler. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi İçinde (s.175-178). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
- Daşcıoğlu, Y. (2015). Dilin İçinde Dil, Doğanın İçinde Perde: Şiirde Metafor ve İmge. Türk Dili Dergisi/ Dilin Perdeleri Özel Sayısı, CIX(767-768), 167-173.
- Demir, C. ve Karakaş Yıldırım, Ö. (2019). Türkçede Metaforlar ve Metaforik Anlatımlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1085-1096.
- Durak, N. (Yönetmen). (2018). Kapı [Film]. Taff Pictures.
- Eliade, M. (2003). Dinler Tarihine Giriş, (Çev.: L. Arslan). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Erbek, M. (2006). Çatalhöyük’ten Bugüne Anadolu Motifleri. http://dipnotkitap.net/DENEME/Anadolu_Motifleri.htm adresinden 22.09.2022 tarihinde erişildi.
- Erdal, G.; Baştuğ, D. S. ve Erdal, K. (2020). Anadolu ve Türk Kültüründe Zeytin. Social Sciences Research Journal, 9(3), 164-169.
- Ertuğrul, Ö. (2013). Mitoloji İkona ve İkonografya. Edirne: Paradigma Akademi Yayınları.
- Esin, E. (2001). Türk Kozmolojisine Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Harman, Ö. F. (2013). Ya‘kūb. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi İçinde (s.274-276). İstanbul: Türkiye
- Hatipoğlu, C. (2021). Kapı Film, Konusu, Yorumu ve İncelemesi. https://blog-okur.com/kapi- film-konusu- yorumu-ve-incelemesi/ adresinden 22.09.2022 tarihinde erişildi.
- Işık, N. (2020). İşlevselcilik Açısından Kuyu Motifinin Türk Kültürü, Edebiyatı ve Sinemasına Yansımaları. Folklor/Edebiyat, 26(2), 281-296.
- Mustan Dönmez, B. ve Karaburun, D. (2013). Türk Halk Müziği Sözlerinde “Metaforik Anlatım Geleneği”. TurkishStudies, 8(4), 1081-1097.
- Öztin Bağder, D. (1999). Sinema Göstergebilimi. Dilbilimi Araştırmaları, 0(0), 143-152.
- Şahan, K. (2017). Metafor Ne Değildir? Kesit Akademi Dergisi, 0(8), 166-176.
- Şahin, İ.(2015). Sanatın ve Sanatkarın Alegorisi Olarak ‘Abdullah Efendi’nin Rüyaları”. Türk Dili Dergisi/ Dilin Perdeleri Özel Sayısı, CIX(767-768), 287-304.
- Şaman Doğan, N. (2001). Oklu Çakır/Oklu Çark/Gök Çığrısı: Selçuklu Süslemesinde Bir Motif. I. Uluslararası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Kongresi Bildirileri I İçinde (s. 243-249). Konya.
- Şenocak, E. (2016). Halk Anlatı ve İnanışlarında Mitolojik Bir Meyve: Nar. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 4(8), 228-251.
- Uçan, H. (2015). Dilin “Gösterilen” Yüzü ve Üç Gösterge: Lütuf, Aşk ve Şefkat. Türk Dili Dergisi/Dilin Perdeleri Özel Sayısı, CIX(767-768), 34-38.
- Uzun, M. İ. (2013). Ya‘kūb. TDV İslâm Ansiklopedisi, 0(43), 276-277.
- Ürek, M. (2013). Süryaniler’in Tarihi ve Sosyolojik Yapısı. Milel ve Nihal, 10(2), 95-112.
- Yurteri, S. ve Ölmez, F. N. (2008). “Türk Dokumalarında Ağaç Motifi”, 38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül, Ankara.
- URL-1 (Asuri Çiçeği), https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/178620/mod_resource/content/1/Konu%2010.pdf adresinden 22.09.2022 tarihinde erişildi.
