Author :
Abstract
Bu çalışma, Rus kimyager ve fotoğrafçı Sergei Prokudin-Gorskii (1863-1944) tarafından çekilen renkli fotoğraflar özelinde, renkli fotoğrafın tarihi gelişimi ve bu fotoğrafların sağladığı teknolojik katkılar ile Amerikan Kongre Kütüphanesi tarafından yapılan koruma çalışmalarının önemini vurgulamaktadır. Prokudin-Gorskii, 1905-1915 yılları arasında Rus Çarı II. Nikolas tarafından finanse edilerek, Rus İmparatorluğu'nun farklı bölgelerini gezmiş, bölge halklarını, mimari yapıları, sosyal yaşamı ve doğal güzellikleri renkli fotoğraflarla belgelemiştir. Prokudin-Gorskii'nin, James Clerk Maxwell tarafından ortaya atılan RGB renk modeline dayanan renk teorisi üzerine kurduğu renkli fotoğrafçılık teknikleri, renkli fotoğrafçılığın gelişimine büyük katkılar sağlamıştır. Özellikle günümüz RGB teknolojisinin oluşumunda büyük bir payı bulunmaktadır. Ayrıca, o dönemin teknolojik kapasitesine rağmen, Prokudin-Gorskii'nin üç ayrı renk filtresi kullanarak çektiği fotoğraflar, izleyicilerine hayranlık verici bir renk zenginliği sunmaktadır. Amerikan Kongre Kütüphanesi, Prokudin-Gorskii'nin renkli fotoğraf koleksiyonunu satın alarak fiziki olarak koruma altına almıştır. Zaman içinde tüm koleksiyonu dijitalleştirerek web üzerinden geniş bir izleyici kitlesiyle paylaşmıştır. Bu koleksiyon, geçmişin canlı bir görsel temsilini sunarak, tarihi ve teknolojik bir mirası koruma amacını taşımaktadır. Aynı zamanda, Çarlık Rusya’sı olarak adlandırılan dönemle ilgili sosyal, kültürel ve tarihi açıdan önemli belgeler olmakla birlikte, günümüz araştırmacıları için de ciddi bir fotoğraf kaynağını da içerisinde barındırmaktadır. Özellikle Sovyetler Birliği’nin yıkılmasından sonra kurulan Türk Cumhuriyetlerinin tarihi, sosyal ve kültürel mirasının oluşturulmasında halen önemli katkılar sunmaya devam etmektedir.
Keywords
Abstract
This study highlights the historical development of color photography, its technological contributions, and the importance of preservation efforts by the American Library of Congress, with a special focus on the color photographs taken by Russian chemist and photographer Sergei Prokudin-Gorskii (1863-1944). Prokudin-Gorskii traveled to different regions of the Russian Empire between 1905 and 1915, financed by Russian Tsar Nicholas II, documenting the peoples, architecture, social life, and natural beauty in color photographs. Prokudin-Gorskii's color photography techniques, based on color theory based on the RGB color model proposed by James Clerk Maxwell, contributed greatly to the development of color photography. In particular, he played a major role in the development of today's RGB technology. Despite the technological capacity of that period, Prokudin-Gorskii's photographs taken using three different color filters offer an admirable richness of color to his viewers. The American Library of Congress purchased Prokudin-Gorskii's collection of color photographs and physically preserved them. Over time, it digitized the entire collection and shared it with a wide audience on the web. This collection aims to preserve a historical and technological heritage by providing a vivid visual representation of the past. At the same time, it is a socially, culturally and historically important document of the period known as Tsarist Russia, as well as a serious source of photographs for today's researchers. It still continues to make important contributions to the historical, social and cultural heritage of the Turkic Republics established after the collapse of the Soviet Union.
