Author :
Abstract
Kur’ân’ın anlaşılmasına yardımcı olan ilimlerin başında Mekkî ve Medenî mevzusu gelmektedir. Kur’ân’daki ayet ve sûrelerin nâzil olduğu dönemin tespit edilmesi hem sûrenin hem de Kur’ân’ın anlaşılmasına katkı sunacaktır. Kur’ân’daki bir kısım sûrenin Mekkî diğer bir kısmının Medenî oluşunda ittifak bulunurken bir kısım sûrelerle ilgili de ihtilaf söz konusudur. İhtilafa medâr olan sûrelerin başında Ra’d sûresi gelmektedir. Tefsir kaynaklarında kimi müfessire göre Ra’d sûresinin tamamı Mekkî kimisine göre tamamı Medenî kimisine göre de çoğu Mekkî veya Medenîdir. Ulûmu’l-Kur’ân ve Tefsir Usûlü çalışmalarında ise Mekkî ve Medenî sûrelerin külli kaideler, üslup ve içerik ekseninde incelendiği görülmektedir. Bu çalışmada Mekkî sûrelerin niteliklerinden biri olan “secde ayetini içeren her sûre Mekkîdir.” ile “hurûf-ı mukatta‘a ile başlayan her sûre Bakara ve Âl-i İmrân sûreleri hariç Mekkîdir.” külli kaideler ekseninde ve içerik ve üslup açısından Ra’d sûresinin Mekkî ve Medenî oluşu incelenecektir. Bu çalışma neticesinde Ra’d sûresi ekseninde mezkûr külli kaidelerin bütüncül bir bakış açısını yansıtmadığı, külli kaidelerden her birinin diğeriyle olan ilişkisinin dikkate alınmadığı tespit edilmiştir. Tefsir usulü ve Kur’ân İlimlerine dair kaynaklarında Ra’d sûresinin Mekkî ve Medenîliği meselesinde ağırlıklı olarak külli kaidelerin öne çıktığı; tefsir kaynaklarında ise daha çok rivayetlerin dikkate alındığı görülmüştür. Ra’d sûrenin içerik, üslup ve usûl açısından incelendiğinde Mekkî bir sûre olduğu kanaati hasıl olmuştur.
Keywords
Abstract
Among the sciences that aid in understanding the Qur’an, the classification of Meccan and Medinan revelations holds primary importance. Determining the period during which the verses and sûras of the Qur’an were revealed contributes significantly to understanding both individual sūras and the Qur’an as a whole. While there is consensus that some sûras are Meccan and others Medinan, disagreements persist regarding the classification of certain sûras. Sûrat al-Ra’d stands at the forefront of these debated sûras. In tafsir sources, some scholars assert that the entirety of sûrat al-Ra‘d is Meccan, others claim it is entirely Medinan, while some argue that most of it is either Meccan or Medinan. In the fields of Ulûm al-Qur’ân and Tafsîr Usûl, Meccan and Medinan sûras are typically analyzed through universal principles, style, and content. This study examines the Meccan or Medinan nature of sûrat al-Ra‘d by focusing on two universal criteria for Meccan sûras: “Every sûrat containing a prostration verse is Meccan,” and “Every sûrat beginning with hurûf al-muqattaʿah is Meccan, except sûras Al-Baqarah and Âl ʿImrân” alongside an analysis of its content and style. The study concludes that the universal principles applied to sûrat al-Ra‘d do not reflect a holistic perspective, as the interrelation between these principles is not sufficiently considered. It is observed that Tafsîr Usûl and Ulûm al-Qur’ân predominantly emphasize universal principles in determining the sûrat’s classification, while tafsir sources rely more on riwâyas. Upon evaluating sûrat al-Ra’d through its content, style, and methodological framework, the study affirms that it is fundamentally a Meccan sûrat.
