Author :
Abstract
İnsanoğlunun bütün çağlarda toplumsal bir varlık olarak yaşamını belli değerler üzerine inşa ettiği inkâr edilemez bir hakikattir. Toplumların temelini oluşturan değerlerin başında kültürel değerler gelmektedir. Ders kitapları, toplumların kültürel değerlerinin aktarılmasında eğitim-öğretim faaliyetlerinin bir parçası olarak önemli rol oynamaktadır. Kültürel değerlerin öğrencilere anlatılabilmesi, benimsetilmesi ve bu değerlerin gelecek nesillere aktarılması, öğrencilerin okuma zevk ve alışkanlığını edinmesi, eğitilmesi ve kişiliğinin şekillenmesinde ders kitabını oluşturan metinlerin içerik, tür, tema seçimi gibi hususlar bakımından seçkin olması çok önemlidir. Özellikle çağımızda toplumsal hayatı düzenleyen bu değerlerin giderek insan hayatını düzenlemekten uzaklaşıp körelmeye yüz tuttuğunu gözlemlemekteyiz. Milletimizin kimliği konumundaki kültürel değerlerimizin gelecek nesillere aktarılması ve bu bağlamda bu değerlerin en önemli aktarıcısı olan Türkçemizin daha doğru ve özüne uygun kullanımını sağlamak, Türkçe ve edebiyat eğitiminin hedefleri arasında yer almaktadır. Bu hedeflere ulaşmada ise öğretmen ve öğrencilerin en fazla kullandıkları kaynak özelliğine sahip ders kitaplarının büyük bir önemi vardır. Özellikle ders kitaplardaki metin seçiminin bu değerleri en doğru şekilde yansıtan ve taşıyan metinler olması ve milletimizin özüne uygunluğu göz ardı edilmemesi gerekir. Zira öğrenciler bu değerleri en iyi ana dilinin her türlü imkânından ve söz varlığı zenginliğinden yararlanılarak oluşturulan edebî eserler yoluyla millî ve evrensel değerleri kazanmaktadırlar. Bu çalışmada, Türkçe ve edebiyat öğretiminde kullanılan ders kitaplarının kültürel değerlerin aktarılmasındaki önemi ile ilgili değerlendirmeler yapılmış ve bunlardan hareketle çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
All ages of human life as a social being built on certain values, a fact that can not be denied. Cultural values of communities is at the beginning of the values that form the basis. Textbooks, transmitting cultural values of the societies play an important role as a part of educational activities. Teach students the cultural values, adopting and transferring these values to future generations of students to acquire the habit of reading pleasure and, training and personality shaping the texts that make up the textbook content, type, theme, to be distinguished in terms of issues such as the selection is very important. Regulate social life, especially in our age, blunted face keeps away from these values, we observe an increasingly organizing human life. Position of the identity of transfer of cultural values of our nation for future generations, and in this context, the Turkish as the transmitter of the most important of these values more accurately and ensure the appropriate use of the essence, Turkish and literature are among the objectives of education. Achieving these goals, the most utilized resource for students and teachers capable of textbooks is of great importance. In particular the choice of course text books and carrying these values accurately reflect the substance of the texts and the suitability of our nation should not be ignored. Because these values in students the best offer of all kinds of mother tongue and making use of the wealth created by the presence of these literary works are won through the national and universal values. In this study, Turkish and literature textbooks used in teaching evaluations are made on the importance of cultural values and transfer its action of these various suggestions were made.
Keywords
- AKSAN, D. (1995). Her Yönüyle Dil(Ana Çizgileriyle Dilbilim).1.cilt, 5.baskı. Ankara: TDK Yayınları.
- BULUT, M. (2012). M.Fuad Köprülü’nün“Millî Tıraat” Adlı Türkçe -Edebiyat Ders Kitabının Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi Açısından İncelenmesi, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- CEMĠLOĞLU, M. (2003). Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi, Ġstanbul: Alfa Yayınları.
- CEVĠZCĠ, A. (2000). Felsefe Sözlüğü. Ġstanbul: Paradigma Yayınları.
- COġKUN, E. ve TaĢ, S. (2008). Ders Kitaplarının Metin Seçimi Açısından Türkçe Öğretim Programlarının Değerlendirilmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c.5, S. 10.
- COġKUN, E.(2003). Çeşitli Değişkenlere Göre Lise Öğrencilerinin Etkili Okuma Becerileri ve Bazı Öneriler, Türklük Bilimi Araştırmaları Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, s.219–232.
- ÇĠFTÇĠ, M. (2006). Türkçe Öğretiminin Sorunları, Ed: Gülsevin, G., Boz, E.,(2.Basım). Ankara: Gazi Yayınevi
- DEMĠREL,Ö. ve KIROĞLU,K. (2005). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, .Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- DOĞAN, B., GÜLÜġEN, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6–8) Metinlerin Değerler Bakımından İncelenmesi. Kilis Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 1- Sayı 2 Aralık 2011 EKĠNCĠ ÇELĠKPAZU, E., AKTAġ, E.(2011). Meb 6,7,8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Değer İletimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/2 Spring 2011, p. 413-424
- GÜNEġ, F. (2002). Ders Kitaplarının İncelenmesi, Ankara: Ocak Yayınları.
- GÖĞÜġ, B. (1993). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi ve sorunları. Türk Eğitim Derneği Yayınları, 11. Öğretim Toplantısı. Ankara: ġafak Matbaacılık.
- HUFFMAN, L. E. (1998). Racial and EthnicPportrayal in Widely Adopted Reading Methods Textbooks. Ph. D. Thesis, North Carolina State University, U.S.
- ĠNAL, K. (2008). Eğitim ve İktidar: Okul ve Ders Kitaplarında Egemen İdeolojilerin Yeniden Üretimi? Eğitim ve İdeoloji. Ġstanbul: Kalkedon Yayınları.
- KAPTAN, F., (1999). Fen Bilgisi Öğretimi, Ġstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- KARAKUġ, Ġ. (2006). Atatürk Dönemi Eğitim Sisteminde Türkçe Öğretimi, Ankara: TDK Yayınları.
- KAVCAR, C. (1994). Edebiyat ve Eğitim, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yay.
- KAVCAR, C., OĞUZKAN, F., SEVER, S. (2004). Türkçe Öğretimi, Ankara: Engin Yayınevi.
- KILIÇ,A. ve SEVEN,S. (2003). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- KORKMAZ, Z .( 1991). Atatürk ve Türk Bili: Belgeler, Ankara: TDK yay.
- MELANLIOĞLU, M.(2008). Kültür Aktarımı Açısından Türkçe Öğretim Programları, Eğitim ve Bilim Education and Science, Cilt 33, Sayı 150, s.72
- NELSON, Murry R (1992).Children And Social Studies.Harcount Brace Jovanovich Collage Publishers.
- OĞUZKAN, F. (1993). Eğitim Terimleri Sözlüğü. 3. Baskı. Ankara: Emel Matbaacılık.
- ÖZBAY, M. (2002). Kültür Aktarımı Açısından Türkçe Öğretimi. Türk Dili Dergisi (602). 12-120
- SALĠHOĞLU, H. (1994). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. Cilt 11 Sayı 1- 2. ss. 21-30.
- SEVER, S. (2003). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayınları.
- ġEN, Ü.(2008). Altıncı Sınıf Türkçe Ders kitaplarındaki Metinlerin İlettiği Değerler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Ögretimi Sempozyumu. 2728 Mart 2008 Gazimagusa – KKTC)
- TAġ, A. M. (2007). Yeni Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Belirlenmesi. AMTAŞ - Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2007 - doaj.org
- TDK.(2005) Türkçe Sözlük, 10. bs. Ankara: TDK yay.
- TURAL, S. (1988). Kültürel Kimlik Üzerine Düşüceler. Ankara: Ecdat Yayınları.
- UYAR, Y. (2007). Türkçe Öğretiminde Kültür Aktarımı ve Kültürel Kimlik Geliştirme, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- UYGUR, N. (2006). Kültür Kuramı, Ġstanbul: Yapı kredi Yayınları.
- UYGUR, N. (1985). İnsan Açısından Edebiyat, Ġstanbul: Remzi Kitabevi.
- ÜNSAL, Y., GÜNEġ, B. (2002). Bir Kitap İnceleme Çalışması Örneği Olarak M.E.B İlköğretim 4. Sınıf Fen Bilgisi Ders Kitabına Fizik Konuları Yönünden Eleştirel Bir Bakış. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 3 (2002) 107-120
- YALÇIN, A. (1996). Türkçe Ders Kitaplarının Planlanması ve Yazılması, Türk Yurdu, 107: 24–27.
- YANPAR,T. (2005).Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
- YAZICI OKUYAN,H.(2012). İlköğretim Türkçe Ders Kitaplarında Bir Kültür
- http://tdkterim.gov.tr/bts/ eriĢim tarihi.05/06/2012
- http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2597_0.html.EriĢim tarihi05/06/2012.
