FETEMM EĞİTİMİNİN ÖĞRENCİLERİN FEN BİLİMLERİ DERSİ BAŞARISI ÜZERİNE ETKİLİLİĞİ: BİR META ANALİZ ÇALIŞMASI
Author :
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, öğrencilerin fen bilimleri dersinde fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FETEMM) eğitiminin, geleneksel yönteme göre öğrencilerin akademik başarısına etkisini meta analiz yöntemiyle ortaya koymaktır. Araştırma, 2010-2020 yılları arasında FETEMM eğitimlerinin geleneksel yönteme göre öğrencilerin akademik başarısına etkisini inceleyen ve belirlenen kriterlere uygun, ülkemizde yayımlanmış tüm yüksek lisans tezleri, doktora tezleri ve makaleleri içermektedir. Literatür taraması sonucunda meta analize dâhil edilebilecek 28 çalışmaya ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, FETEMM eğitiminin geleneksel yöntemlere göre öğrencilerin akademik başarısı üzerindeki genel etki büyüklüğü değeri 1,010 (%95 güven aralığı) olarak hesaplanmıştır. Bu değer Cohen ve arkadaşları (2007 akt. Saraç, 2018)’nın sınıflandırmasına göre çok büyük etki düzeyine tekabül etmektedir. Araştırmaya dâhil edilen çalışmaların etki büyüklüklerinin; hedef grup, örneklem büyüklüğü, öğrenme alanı ve uygulama süresi moderatörlerine göre nasıl farklılaştığı incelenmiştir. Moderatör analizleri sonucunda, incelenen çalışmaların örneklem büyüklükleri arasında 50 ve üzeri örnekleme sahip olan çalışmaların lehine anlamlı bir farklılaşma tespit edilmiştir. Öğrenme alanlarının etki büyüklükleri arasında ise “Fiziksel Olaylar” öğrenme alanının etki büyüklüğünün lehine olacak şekilde anlamlı farklılaşma tespit edilmiştir. İncelenen çalışmalarda öğrencilerin sınıf düzeyi ve deneysel uygulama sürelerinin etki büyüklükleri açısından dağılımına baktığımızda istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bu çalışma, ülkemizde yapılan fen eğitiminde FETEMM eğitimi uygulamalarının, geleneksel yöntemlere ve mevcut fen bilimleri öğretim programına göre ne kadar etkili olduğunu anlamaya çalışma açısından önemlidir. Ayrıca FETEMM ile ilgili yapılan çalışmaları bütüncül bir bakış açısıyla inceleme açısından alan yazınımıza katkı sunacaktır.
Keywords
Abstract
The main aim of this study was to reveal the effect of science, technology, engineering and mathematics (STEM) education in the science course on the academic success of students compared to the traditional method using the meta-analysis method. The study included all master's theses, doctoral theses and articles that examined the effect of STEM education on the academic success of students compared to the traditional method between 2010-2020 and were published in our country in accordance with the determined criteria. As a result of the literature review, 28 studies that could be included in the meta-analysis were found. As a result of the study, the overall effect size value of STEM education on students' academic success compared to traditional methods was calculated as 1.010 (95% confidence interval). This value corresponds to a very high effect level according to the classification of Cohen's et al. (2007 cited by Saraç, 2018). How the effect sizes of the studies included in the study differed according to the target group, sample size, learning domain and the application time moderators was examined. As a result of the moderator analyses, a significant difference was found in favor of the studies with 50 and more samples between the sample sizes of the studies examined. A significant difference was found in favor of the effect size of the "Physical Events" learning domain between the effect sizes of the learning domains. When the distribution of students' grade level and experimental application time in terms of effect sizes in the studies examined was examined, no statistically significant difference was found. This study is important in that it attempts to understand how effective STEM education practices are in science education in our country compared to traditional methods and current science curriculum. Furthermore, it will contribute to our literature in terms of examining the studies on STEM from a holistic perspective.
Keywords
- Akgündüz, D., Ertepınar, H. (2015). STEM Eğitimi Türkiye Raporu. Günün Modası mı Yoksa Gereksinim mi?. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
- Akkaya, M.M. (2019). Kuvvet ve Hareket Ünitesinde Uygulanan STEM Etkinliklerinin 6.Sınıf Öğrencilerinin Başarı, Tutum ve Görüşleri Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ayaz, N., (2015). Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Öğrencilerin Fen Bilimleri Derslerindeki Akademik Başarılarına ve Tutumlarına Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
- Aysu, G. (2019). Probleme Dayalı Öğrenme Tabanlı STEM Uygulamalarının Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Öğrendikleri Bilgilerin Kalıcılığına Etkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
- Bakioğlu, A., Özcan, Ş. (2016). Meta Analiz. Ankara: Nobel Pub.
- Borenstein, M., Hedges, L.V., Higgins, J.P.T., Rothstein, H.R. (2013). Meta Analize Giriş. (Çev.: S. Dinçer), Ankara: Anı Pub.
- Borenstein, M., Hedges, L.V., Higgins, J.P.T., Rothstein, H.R. (2009). Introduction to Meta-Analysis. New York: Wiley Pub.
- Buyruk, B. (2019). FETEMM Eğitiminin Öğrenci Başarısı ve Bazı Değişkenler Üzerindeki Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Amasya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Amasya.
- Büyükbastırmacı, Z. (2019). 7.Sınıf Kuvvet ve Enerji Ünitesinde Kullanılan STEM Uygulamalarının Başarı, Tutum ve Motivasyon Üzerindeki Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Büyüköztürk, Ş. (2016). Deneysel Desenler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ceylan, S. (2014). Ortaokul Fen Bilimleri Dersindeki Asitler ve Bazlar Konusunda Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik (FETEMM) Yaklaşımı ile Öğretim Tasarımı Hazırlanmasına Yönelik Bir Çalışma, Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
- Cohen, J., Manion, L., Morrison, K. (2007). Research Methods in Education (6th Edition). New York: Routledge Publishing.
- Çalışıcı, S. (2018). FETEMM Uygulamalarının 8.Sınıf Öğrencilerinin Çevresel Tutumlarına, Bilimsel Yaratıcılıklarına, Problem Çözme Becerilerine ve Fen Başarılarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çarkungöz, E., Ediz, B. (2009). Meta Analizi. Uludag University Journal of the Faculty Veterinary Medicine, 28(1), 33-37.
- Çetin, S. (2019). STEM Eğitiminin Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Çimentepe, E. (2019). STEM Etkinliklerinin Akademik Başarı, Bilimsel Süreç Becerileri ve Bilgisayarca Düşünme Becerilerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
- Çolakoğlu, M. H.,Gökben Günay, A. (2017). Türkiye’de Eğitim Fakültelerinde FETEMM (STEM) Çalışmaları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3, 46-49.
- Dedetürk, A., Kırmızıgül Saylan, A., Kaya, H. (2020). "Ses" Konusunun STEM Etkinlikleri ile Öğretiminin Başarıya Etkisi. Pamukkale University Journal of Education 49, 134-161.
- Dinçer, S. (2014). Eğitim Bilimlerinde Uygulamalı Meta-Analiz. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Doğanay, K. (2018). Probleme Dayalı STEM Etkinlikleriyle Gerçekleştirilen Bilim Fuarlarının Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersi Akademik Başarılarına ve Fen Tutumlarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
- Dugger, W. E. (2010). Evolution of STEM in The United States. 6th Biennial International Conference on Technology Education Research, Gold Coast, Queensland, Avustralya.
- Duval, S., Tweedie, R. (2000). Trim And Fill: A Simple Funnel-Plot- Based Method of Testing and Adjusting For Publication Bias in Meta Analysis. Biometrics, 56, 455-563.
- Eroğlu, S., Bektaş, O. (2016). STEM Eğitimi Almış Fen Bilimleri Öğretmenlerinin STEM Temelli Ders Etkinlikleri Hakkındaki Görüşleri. Egitimde Nitel Arastırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 4(3), 43-67.
- Gazibeyoğlu, T. (2018). STEM Uygulamalarının 7. Sınıf Öğrencilerinin Kuvvet ve Enerji Ünitesindeki Başarılarına ve Fen Bilimleri Dersine Karşı Tutumlarına Etkisinin Incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
- Gündoğdu, K.F. (2019). Ortaokul 8. Sınıf Fen Bilimleri Dersindeki “Yaşamımızdaki Elektrik” Konusunda STEM Yaklaşımı ile Öğretim Tasarımı Hazırlanması Ve Uygulanması, Yüksek Lisans Tezi, Gazi
- Herdem, K., Ünal, İ. (2018). STEM Eğitimi Üzerine Yapılan Çalışmaların Analizi: Bir Meta-Sentez Çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 48, 145-163.
- İnce, K., Mısır, E. M., Küpeli, M.A., Fırat, A. (2018). 5. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Yer Kabuğunun Gizemi Ünitesinin Öğretiminde STEM Temelli Yaklaşımın Öğrencilerin Problem Çözme Becerisi ve Akademik Başarısına Etkisinin Incelenmesi, Journal Of STEAM Education Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat Eğitimi Dergisi, 1(1), 64-78.
- İzgi, S. (2020). Fen Bilimleri Dersi Elektrik Enerjisinin Dönüşümü Konusuna 5E Modeli ile Temellendirilmiş Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik (STEM) Yaklaşımının 7. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarı ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay.
- Karakaya, F., Ünal, A., Çimen, O. & Yılmaz, M. (2018). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin STEM Yaklaşımına Yönelik Farkındalıkları. JRES, 5(1), 124-138.
- Karcı, M. (2018). STEM Etkinliklerine Dayalı Senaryo Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının (STÖY) Öğrencilerin Akademik Başarıları, Meslek Seçimleri ve Motivasyonları Üzerine Etkisinin Incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Kayabaş, T.B. (2019). Probleme Dayalı Okul Dışı STEM Etkinliklerinin Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Karar Verme Becerilerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
- Kurt, M. (2019). STEM Uygulamalarının 6. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına, Problem Çözme Becerilerine ve STEM’e Karşı Tutumlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi
- Loxley, P., Dawes, L., Nicholls, L., Dore, B. (2016). İlköğretimde Eğlendiren ve Anlamayı Geliştiren Fen Öğretimi. (Çev.Ed.:Türkmen, H., Sağlam, M.,Pekmez Şahin, E.) Ankara: Nobel Pub.
- Nağaç, M. (2018). 6. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Madde ve Isı Ünitesinin Öğretiminde Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik (FETEMM) Eğitiminin Öğrencilerin Akademik Başarısı ve Problem Çözme Becerilerine Etkisinin Incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay.
- Neccar, D. (2019). Fen Bilimleri Dersinde STEM Etkinliklerinin Ortaokul Öğrencilerinin Başarısına, Fene Ilişkin Tutumlarına ve STEM’e Yönelik Görüşlerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ozan, F., Uluçınar Sağır, Ş. (2019). Kuvvetin Ölçülmesi ve Sürtünme Ünitesine Yönelik FETEMM Etkinlikleri Geliştirilmesi. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED) / Journal of Inquiry Based Activities (JIBA), 9(1), 52-66.
- Öner, T.A.,Navruz, B.,Biçer, A., Peterson, A.C., Capraro, R. M., Capraro, M.M. (2014). Teksas-FETEMM Okullarının Akademik Performanslarının Ilişkili Oldukları Eğitim Servis Merkezlerine Göre Incelemesi: Boylamsal Bir Çalışma. Turkish Journal of Education, 3(4), 40-51.
- Öner, T.A., Capraro, R. M. (2016). FETEMM Okulu Olmak Iyi Öğrenci Başarısı Anlamına Mı Gelir?. Eğitim ve Bilim, 41(185), 1-17.
- Özaslan, S. (2020). Işığın Kırılması ve Mercekler Ünitesine Yönelik STEM Yaklaşımına Göre Geliştirilen Etkinliğin Öğrencilerin Akademik Başarısına ve Tutumuna Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Özcan, H., Koca, E. (2019). STEM Yaklaşımı ile Basınç Konusu Öğretiminin Ortaokul 7. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına ve STEM’e Yönelik Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 201-227.
- Özlen, S. (2019). Sekizinci Sınıf Düzeyinde Basit Makineler Konusunda Tasarım Temelli STEM Etkinliklerinin Geliştirilmesi ve Etkilerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
- Salman Parlakay, E. (2017). Fetemm (STEM) Uygulamalarının Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Sorgulayıcı Öğrenmelerine, Motivasyonlarına ve “Canlılar Dünyasını Gezelim ve Tanıyalım” Ünitesindeki Akademik Başarılarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri
- Saraç, H. (2018). The Effect of Science, Technology, Engineering and Mathematics-STEM Educational Practices on Students’ Learning Outcomes: A Meta-Analysis Study. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 17(2).
- Şen, N. (2019). 7. Sınıf Elektrik Enerjisi Ünitesinde FETEMM Yaklaşımına Dayalı Tasarlanan Öğrenme Ortamının Fen Bilimleri Eğitimine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
- Uçar, R. (2019). Argümantasyonla Zenginleştirilmiş STEM Etkinliklerinin 7.Sınıf Öğrencilerinin “Güneş Sistemi Ve Ötesi” Ünitesindeki Akademik Başarılarına, Astronomi’ye Yönelik Tutumlarına, Eleştirel Düşünme Eğilimlerine ve STEM Kariyer Ilgilerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de Öğrencilerin Akademik Başarısını Etkileyen Faktörler: Bir Meta-Analiz Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 609-627.
- Thalheimer W., Cook S. (2003). How to Calculate Effect Sizes from Published Research: A Simplified Spreadsheet, Erişim Tarihi: 29 Eylül 2006, http:// www.worklearning.com/white_papers/effect_sizes/Effect_Sizes_Spreadsheet. xls
- Yamak, H., Bulut, N., Dündar, S. (2014). 5. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerileri ile Fene Karşı Tutumlarına FETEMM Etkinliklerinin Etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 249-265.
- Yıldırım, B. (2019). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının STEM Eğitiminde Biyomimikri Uygulamalarına Yönelik Görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 63–90.
- Yıldırım, B., Şahin, E. ve Tabaru, G. (2017). STEM Uygulamalarının Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Inançları, Bilimsel Araştırma ve Yapılandırmacı Yaklaşıma Yönelik Tutumları Üzerindeki Etkisi, International Journal Of Eurasia Social Sciences, 8(28), 606-709.
- 1 Study İNCE et al. 2018 28 30.10 5.08 30 26.30 4.51
- 2 Study UÇAR 2019 30 31.46 3.43 30 28.30 4.51
- 3 Study ŞEN 2019 15 46.73 21.41 15 31.60 14.07
- 4 Study PARLAKAY 2017 33 63.17 18.86 31 47.90 22.324
- 5 Study DEDETÜRK et al. 2019 74 14.82 3.54 84 9.93 5.35
- 7 Study GAZİBEYOĞLU 2018 26 16.46 3.658 26 13.92 4.939
- 8 Study DOĞANAY 2018 20 82.80 5.81 20 65.50 9.19
- 9 Study KARCI 2018 28 20.82 3.54 22 17.77 5.73
- 10 Study NAĞAÇ 2018 24 12.7 5.8 20 10.9 6.1
- 11 Study ÇALIŞICI 2018 22 27.86 5.24 22 22.13 6.76
- 12 Study NECCAR 2019 19 71.84 19.66 18 76.66 17.573
- 13 Study ÇİMENTEPE 2019 23 17.26 3.36 22 12.59 1.99
- 14 Study ÖZLEN 2019 23 8.173 1.945 24 8.1667 2.973
- 15 Study ÖZCAN and KOCA 2019 20 148.6 12.75 13 142.3 24.618
- 16 Study ÖZASLAN 2020 36 75.61 12.8 34 66.33 13.5
- 17 Study AKKAYA 2019 20 13.80 4.323 20 5.500 1.605
- 18 Study KURT 2019 13 0.71 0.15 13 0.55 0.12
- 19 Study KAYABAŞ 2019 20 12.90 4.23 22 9.55 2.74
- 20 Study İZGİ 2020 25 23.52 4.63 25 16.24 6.44
- 21 Study GÜNDOĞDU 2019 29 27.28 9.584 30 15.27 4.076
- 22 Study ÇETİN 2019 20 24.85 0.930 20 18.900 1.370
- 23 Study CEYLAN 2014 28 17.46 4.11 28 12.89 5.79
- 24 Study CEYLAN 2014 28 29.82 12.22 28 19.64 11.13
- 25 Study BÜYÜKBASTIRMACI 2019 41 12.61 0.432 41 8.951 0.600
- 26 Study BUYRUK 2019 30 5.80 3.08 24 4.96 3.57
- 27 Study BAHŞİ 2019 18 12.88 4.18 14 12.07 3.54
- 28 Study AYSU 2019 32 17.68 2.33 32 12.59 1.29
