Author :
Abstract
ÖZET
Tartışmalı konular, toplumda net bir sonuca varılamayan,, toplumu ikiye bölen, görüş ayrılıklarına neden olan meseleler olarak adlandırılır. Hayatın her alanında tartışmalı konularla karşılaşılabilir. Birçok alanı ilgilendiren bu konular toplumu da etkilemektedir. Bu nedenle öğretmen adaylarının tartışmalı konulara yönelik görüşleri önemlidir. Araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tartışmalı konuların öğretimine yönelik görüşlerini incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgu bilim) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 4. sınıf düzeyinde öğrenim gören 38 öğretmen adayından oluşmaktadır. Öğretmen adayları ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın analizi, betimsel analiz tekniği ile yapılmıştır. Öğretmen adaylarının görüşlerine bağlı olarak uygun kategoriler oluşturulmuştur. Aynı işlemler 2 alan uzmanı tarafından da gerçekleştirilmiştir. Araştırmacıların oluşturdukları kategoriler karşılaştırılmış ve uzlaşma yüzdeleri hesaplanmıştır. Uzlaşma yüzdesi toplam olarak 90.8 bulunmuştur. Görüşler tablo haline getirilerek sunulmuştur. Tabloların altına doğrudan alıntılar verilerek, araştırmalarla tartışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adayları tarafından tartışmalı konular kavramı; en fazla göreceli konular olarak tanımlanmakla birlikte; tartışmalı konuların görüş çeşitliliği olması özelliğini taşıdığı ve becerileri kazandırma açısından önemli olduğu belirtilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre, en çok tartışmalı olarak görülen konu ekonomidir. Tartışmalı konuların öğretimi sırasında, kurallı ve tarafsız tartışma yönetimine dikkat edilmesi gerekmektedir. Tartışmalı konuların öğretiminde en fazla, tartışma kültürü (adabı) oluşmaması sorun olarak görülmüştür. Öğretmen adaylarının ifadeleri incelendiğinde, tartışmalı konuların öğretiminde yaşanan sorunlara yönelik çözüm olarak en fazla, “demokratik ortam oluşturma” görüşü olduğu görülmektedir.
Keywords
Abstract
Issues that cannot reach a clear conclusion in the society, divide the society into two and cause differences of opinion which are called controversial issues. Controversial issues can be encountered in all areas of life like political, religious, social and etc. These issues, which are related to many areas, also affect the society. For this reason, opinions of teacher candidates on controversial issues are important. The aim of the study is to examine the opinions of social studies teacher candidates about teaching controversial subjects. The phenomenology (fenemonoji) pattern, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group of the research; It consists of 38 teacher candidates studying at the 4th grade level. Teacher candidates were determined by criterion sampling method.The data were collected with a semi-structured interview form from 4th grade teacher candidates. The analysis of the research was done with the descriptive analysis technique. Appropriate categories were created depending on the opinions of the teacher candidates. The same procedures were carried out by two field experts. The categories created by the researchers were compared and the percentages of agreement were calculated.The agreement percentage was found to be 90.80 in total. Opinions are presented in table form. Direct quotations are given under the tables and they are discussed with researches. According to the results of the research, the concept of controversial issues by social studies teacher candidates; Although most often defined as relative issues, controversial issues; It was stated that it has the characteristic of having diversity of opinion and it is important in terms of gaining skills. According to social studies teacher candidates, the most controversial subject is economics.During the teaching of controversial topics, it is necessary to pay attention to the issue of regular and impartial discussion management. The lack of discussion culture (etiquette) in the teaching of controversial issues was seen as a problem. When the statements of the pre-service teachers are examined, it is seen that "creating a democratic environment" is the most common solution to the problems experienced in teaching controversial subjects.
Keywords
- Akman, Ö. ve Bastık, U. (2016). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında İhtilaflı Konular İçerisinde Yer Alan 'Aile' Kavramının İncelenmesi: Bir İçerik Analizi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 247-263.
- Akman, Ö. ve Pataoğlu, E. B. (2016). Ortaokul Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan İhtilaflı Konuların İncelenmesi: İçerik Analizi Çalışması. Eğitim, Bilim ve Teknoloji Araştırmaları Dergisi, 1(1), 77-93.
- Alagöz, B. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarına Yönelik Tartışmalı Konular Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(3), 735-766.
- Avaroğulları, M. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tartışmalı Konularla İlgili Bir Eylem Araştırması. E- Journal of New World Sciences Academy, 10(2), 139-150.
- Baki Pala, Ç. (2019). Demokratik Vatandaşlık Eğitiminde Tartışmalı Konunlar. (Editörler: C. Öztürk, Z. İbrahimoğlu ve G. Yıldırım). 21. Yüzyılda Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi İçinde (s. 283-297). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Baloğlu Uğurlu N. ve Doğan, A. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının ve Akademisyenlerinin Tartışmalı Konuların Öğretimi İle İlgili Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 219-237.
- Büyüköztürk, Ş.; Çakmak, E. K.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Clarke, P. (2005). Teaching Controversial Issues: A Four-Step Classroom Strategy for Clear Thinking on Controversial Issues. BCTF/CIDA Global Classroom Initiative, 0(0), 1-5. https://www.overcominghateportal.org/uploads/5/4/1/5/5415260/teaching_controversial_issues.pdf adresinden 25.10.2021 tarihinde erişildi.
- Çopur, A. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Tartışmalı Konuların Öğretimine İlişkin Düşüncelerinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Muammer Demirel), Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
- Demircioğlu, İ. H. (2016). Tarih Derslerinde Tartışmalı Konuların Kullanımı: Türk Tarih Öğretmenlerinin Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 147-162.
- Deniz, S. (2018). Tartışılan Konuların İlkokul Eğitim Programlarında Yer Alıp Almamasına Yönelik Öğretmen Görüşleri (Malatya İli Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Feridon Merter), Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Doğanay, A.; Akbulut Taş, M. ve Erden, Ş. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Bir Güncel Tartışmalı Konu Bağlamında Eleştirel Düşünme Becerilerinin Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 0(52), 511-546.
- Ersoy, A. F. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tartışmalı Konulara Katılımını Etkileyen Etmenler. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 24-48.
- Günal, H. (2016). Tarih Öğretmenlerinin Tartışmalı ve Hassas Konulara Yaklaşımları (Erzurum Örneği), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ramazan Kaya), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Hess, D. E. ve Posselt, J. (2002). How High School Students Experience and Learn From the Discussion of Controversial Public Issues. Journal of Curriculum and Supervision, 17(4), 283-314.
- Hess, D. E. (2002). Discussing Controversial Public Issues in Secondary Social Studies Classrooms: Learning From Skilled Teachers. Theory and Research in Social Education, 30(1), 10-41.
- Hess, D. E. (2004). Controversies About Controversial Issues in Democratic Education. Political Science and Politics, 37(02), 257-261.
- Hess, D. E. ve Stoddard, J. (2011). 9/11 in the Curriculum: A Retrospective. The Social Studies, 0(102), 175-179.
- İbret, B. Ü.; Karasu Avcı, E. ve Recepoğlu, S. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Toplumsal Sorunların Tespitine Yönelik Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(16), (USBES Özel Sayı II), 1295-1319.
- Kaya, R. (2010). Tarih Derslerinde Tartışabilme Olanakları Üzerine. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(30), 345-360.
- Kaya, R. ve Günal, H. (2016). Tarih Öğretmenlerinin Tartışmalı ve Hassas Konuların Öğretimi Sırasında Yaşadıkları Çekince ve Sorunlar (Erzurum Örneği). Turkish History Education Journal, 5(1), 44-73.
- Koldaş, M. (2018). Türkiye’de Tarih Derslerinde Tartışmalı Konuların Sunumun İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Akif Pamuk), İstanbul: Marmara
- Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama Için Bir Rehber, (Çev. S. Turan), (3. Baskı). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
- McCuIIy, A. W.; Smyth, P. ve O'Doherty, M. (1999). Exploring Controversial Issues in Northern Ireland. Irish Educational Studies, 18(1), 49-61.
- Misco, T. (2014). “We Are Only Looking For The Right Answers”: The Challenges Of Controversial Issue Instruction In South Korea. Asia Pacific Journal of Education, 0(0), 1-118. ISSN: 0218-8791 (Print) 17426855 (Online). file:///C:/Users/ASUSS/Downloads/02188791.2014.940031.pdf adresinden 25.10.2021 tarihinde erişildi.
- Oulton, C.; Day, V.; Dillon, J. ve Grace, M. (2004). Controversial Issues: Teachers' Attitudes and Practices in the Context of Citizenship Education. Oxford Review of Education, 30(4), 489-507.
- Oulton, C., Dillon, J. ve Grace, M. (2004). Reconceptualizing the Teaching of Controversial Issues. Research Report. International Journal of Science Education, 26(4), 411-423.
- Öztürk, D. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Tartışmalı Konuların Öğretimine İlişkin Görüş ve Uygulamaları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Zafer Kuş), Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Parker, W. C. ve Hess, D. E. (2000). Teaching with and For Discussion. Teaching and Teacher Education, 17(2001), 273-289.
- Patton, M. Q. (1987). How To Use Qualitative Methods in Evaluation. California: Sage Publications, Inc.
- Seçgin, F. (2009). Öğretmen Adaylarının Tartışmalı Konuların Öğretimine İlişkin Algı, Tutum ve Görüşleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Sedat Yazıcı), Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Sönmez, V. ve Alacapınar, F. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Tatar, Ş. (2019). İhmal Edilen Eğitim Programında Tartışmalı Konuların İlk ve Ortaokul Öğretim Programları Bağlamında İncelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Oktay Cem Adıgüzel), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Tokdemir, M. A. (2013). Ortaöğretim Tarih Dersinin Öğretiminde Tartışma Yöntemine İlişkin Öğretmenlerin Görüş ve Uygulamaları (Ankara İli Örneği), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Necdet Hayta), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
- Tuncer, H. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tartışmalı Konuların Öğretimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Çiğdem Kan), Elazığ: Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- URL 1: Modül 7: İhtilaflı (Tartışmalı) Konuların Öğretimi. http://www.edchreturkeyeu.coe.int/Source/Resources/Trainingset/Module7_Teaching_Controversial _Issues_tr. adresinden 11.03.2020 tarihinde erişildi.
- Yazıcı, S. ve Seçgin, F. (2010). Tartışmalı Konular ve Öğretimine Ilişkin Bir Çalışma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 488-501.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Şeçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, K. (2012). Tartışmalı ve Tabu Konuların Incelenmesi: Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 201-225.
- Yücel, A. G. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Düzeylerinin Gelişiminde Tartışmalı Konuların Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Mehmet Köçer), Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
