Author :
Abstract
Sünnet’in vahyiliği ve bağlayıcılığı, kısacası dindeki otoritesi, Sahabe döneminden başlayarak her dönemde tartışmalara neden olmuştur. Söz konusu tartışmaların temelinde sünnetin menşeinin vahiyle irtibatlandırılması, dolayısıyla onun bağlayıcılığını ve dinin asli kaynağından kabul edilmesi neticesinde sünnete uymanın zorunluluğunu gerekli kılmasıdır. Günümüzde en çok tartışılan konulardan birisi de hiç şüphesiz sünnetin yetkisi alanıdır. Günümüz Müslümanların sünnet konusundaki algısı, ifrat ve tefrit arasında gidip geldiği görülmektedir. Yani bir kısmı, sünnetin şeklî yönüne önem verirken diğer bir kısmı da onun hukuki yönüne önem vermiştir. Bazıları da tasfiye yoluna giderek, hadisleri akla veya modern bilime onaylatma lüzumunu görmüştür. Konunun daha iyi anlaşılması açısından araştırmada öncelikle, vahiy, sünnet ve hadis gibi kavramlar ele alınmış, bunların sözlük ve ıstılahı anlamları açıklanmıştır. Akabinde Sünnetin vahiyle ilişkisi ele alınarak bu birlikteliğe temas eden ayet-i kerimeler analiz edilmiş, ayrıca Sünnetin kaynak değerini ortaya koyan hadislerin önemli olanları arz edilmiştir. Sünnetin muhtevası ve işlevsel değeri bağlamında, Sünnetin beyan fonksiyonu ile tek başına hüküm vaz etme yetkisi delileriyle üzerinde durulmuş ve bazı örnekler sunulmuştur. Hz. Peygamberin hem beşer hem de peygamber olması sıfatıyla sahip olduğu bilgiye paralel olarak, Sünnetin, bağlayıcılığı açısından geçmiş ilim adamlarımızın günümüze kadar sünnetin bağlayıcılığı konusunda yaptıkları sınıflandırma denemeleri ele alınmıştır. Bazı çağdaş hadisçilerin sünnetin bağlayıcılığına ilişkin, çalışmalarında sundukları sınıflandırma veya taksimatın değerlendirmesi yapılmış, çalışmasında yeni bir sınıflandırma önerilmiştir. Araştırmamızın amacı, sünnetin vahiyle olan ilişkisinin alanlarını belirlemek, bilgi kaynağı olması hasebiyle güncel değerini ve uygulanırlığını ortaya koymaktır. Yönteme gelince, sünnetin hem vahiyliği hem de bağlayıcılığı konusu üzerinde ileri sürülen yaklaşımlar, eski ve güncel çalışmalar çerçevesinde arz edilerek analizi yapılmış ve bazı tespitlerde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
The revelation and binding nature of the Sunnah, in short, its authority in religion, the subject has often caused controversy in every period. That the linking of the origin of circumcision to revelation at the basis of the discussions, hence its binding nature and acceptance of religion from its essential source. As a result, it necessitates the obligation to obey the Sunnah. Today one of the most discussed issues is undoubtedly the determination of the belonging of circumcision and the authority area. Today's Muslim perception of Sunnah is based on ifrat and it is seen that it goes back and forth between tefrit is. So, part of it, the form of circumcision. While giving importance to his direction, another part of him gave importance to his legal aspect. Others have gone out of liquidation, referring to the hadiths to reason or modern science. it has seen the need for approval. For a better understanding of the topic ın the research, first of all, on concepts such as revelation, sunnah and hadith, their dictionary and correctional meanings are explained. Subsequently the relationship of circumcision with revelation is discussed and the verses that touch on this unity the important ones of the hadiths that have been analyzed and narrated on the subject has been mentioned. In the context of the content and functional value of the Sunnah, the declaration function of the Sunnah and the evidence of its authority to rule alone are emphasized and some examples are presented. Hz. In parallel with the knowledge that the Prophet had as both a human being and a prophet, the classification attempts of our past scholars on the bindingness of the Sunnah in terms of the bindingness of the Sunnah are discussed. An evaluation of the classification or division of some contemporary hadith scholars regarding the bindingness of sunnah in their work has been made, and a new classification has been proposed in his work. The aim of our research is to determine the fields of the relationship between the sunnah and revelation, and to reveal its current value and applicability as it is a source of information. As for the method, the approaches put forward on both the revelation and the bindingness of the sunnah were presented within the framework of old and current studies, analyzed and some determinations were made.
Keywords
- Abdülganî, A. (1995). Hücciyyetü’s-Sünne. Riyâd: ed-Dâru’l-Âlemiyye Li’l-Kitâbi’l-İslâmî.
- Acâc, H. M. (1987). el-Muhtasâru'l-Vecîz fî Ulûmi'l-Hadîs. Beyrut: yy.
- Akcaoğlu, F. (2019). Hz. Peygamber’in Kur’an Vahyi Dışında Bilgilendirilmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. İsmail Çakan), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Akdokur Aktaş, F. (2017). et-Taberî’de Sünnet-Vahiy İlişkisi ve Sünnetin Bağlayıcılığı. Düzce Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 41-55.
- Aslan, A. (2010). Kur’ân’da Vahiy. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Aynî, Muhammed. B. Hanefî. (1972). Umdetu’l-kârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. I-XV. Kâhire: Mektebetü ve Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî.
- Başaran, S. ve Sönmez, M. A. (2013). Hadis Usûlü ve Tarihi. Bursa: Emin Yayınları.
- Beyhâkî, Ahmed H. (1994). es-Sünenü'l-kübrâ. I-X. Mekke: Mektebetu Dâri'l-Bâz.
- Buhârî, Muhammed İ. (1979). el-Câmiu's-sahîh. I-VIII. İstanbul: yy.
- Çakan, İsmail. L. (2016). Hadis Usûlü. İstanbul: MÜİF. Yayınları.
- Çelik, A. (2003). Sünnet’in Evrensel ve Tarihsel Boyutu. Ankara: İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri Kutlu Doğum Sempozyumu.
- Dârimî, Abdullah B. (1996). Sünenu’d-Dârimî, (nşr. Mustafa Dîb el-Bugâ). Dımeşk: Dâru’l-Kalem.
- Dehlevî, Şâh V. (1990). Huccetullâhi’l-bâliga. I-II. Beyrut: Dâru ihyâi'l-Ulûm.
- Dereli, Muhammed V. (2010). Problematik Açıdan Kur’ân –Sünnet İlişkisi. Ankara: Fecir Yayınları.
- Doğan, H. İ. (2019). Muhtelif Alimlerin Sünnet Taksimatı ve Sünnetin Bağlayıcılığı İbn’Aşûr Örneği. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2(19), 673-702.
- Dorman, E. (2017). Allah’a Öğretilen Din. İstanbul: İstanbul Yayınevi.
- Ebû Dâvud, Süleyman, S. (1969). Sünenü ebî Dâvûd. I-V. Humus: yy.
- Ebû Zehv, Muhammed. (2007). Hadis ve Hadisçiler. Çev. Selman B. - M. Ali S. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- Emîn, Sadık. E. (1998). Mevkıfu’l-Medreseti’l-Akliyye Mine’s-Sünneti’n-Nebeviyye. I-II. Riyad: Mektebetü’r- Rüşd.
- Erdoğan, M. (1995). Vahiy – Akıl Dengesi Açısından Sünnet. İstanbul: İFAV Yayınları.
- Genç, M. (2015). Sünnet-Vahiy İlişkisi. İstanbul: Beka Yayınları.
- Görmez, M. (1997). Sünnet ve Hadisin Anlaşılması ve Yorumlanmasında Metodoloji Sorunu. Ankara: TDV Yayınları.
- Hâkim, M. Nisâbûrî. (1990). el-Müstedrek 'ale's Sahîhayn. I-IV. Beyrut: Dâru'l-Kutubi'l-'İlmiyye.
- Hatîb, A. Bağdâdî. (1986). el-Kifâye fi İlmi'r-Rivâye. Beyrut: yy.
- Hatiboğlu, M. S. (2009). Hz. Peygamber ve Kur’an Dışı Vahiy. Ankara: Otto Yayınları.
- İbn Abdilberr, Y. Nemerî. (1994). Camiu Beyani’l-İlm ve Fadlihî. I-II. Riyad: Dâru İbni’l-Cevzî.
- İbn Hacer, A. Askalânî. (2003). Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, (nşr. Abdulazîz b. Abdillâh b. Bâz). Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l İlmiyye.
- İbn Kesîr, İsmail. Ö. (1987).Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azîm. I-IV. Beyrut: yy.
- İbn Kuteybe, A. Dineveri. (1988). Te’vilu Muhtelifi’l-hadis, (thk. Abdülkadir Ahmed Ata). Beyrut: Müessesetü’l-Kütübi’s-Sekâfiyye.
- İbn Mâce, M. Y. Kazvînî. (1972). Sünen. I-II. (thk. Muhammed Fuâd Abdu'l-Bakî). Kahire: Matbaatü İsâ Babu’l-Halebî.
- İbn Manzur, M. Mısrî. (1990). Lisânu'l-arab. I-IV. Beyrut: Dâr Sâdır.
- İbn Teymiyye, A. Harranî. (1997). Mecmûu Fetâvâ, (thk. A. El-Cezzar-Enver el-Baz). I-XXXVII. Beyrut: Dar İbn Hazm.
- İsfehanî, Râbig., H. M. (1970). el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’ân. Kâhire: Mektebetü’l- Mısriyye.
- Karacabey, S. (2002). Hz. Peygamber’de Nebevi ve Beşerî Bilgi. İstanbul: Sır yayıncılık.
- Kırbaşoğlu, M. H. (1993). İslam Düşüncesinde Sünnet. Ankara: yy.
- Kirmânî, M. Y. A. (1981). el-Kevâkibu’d-derârî fî Şerhi Sahîhi’l-Buhârî. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî.
- Koçkuzu, A. O. (2008). Rivayet İlimlerinde Haber-i Vâhitlerin İtikat ve Teşri Yönlerinden Değeri. Ankara: DİB
- Köktaş, Y. (2019). Hadis ve Sünnetin İslam Dinindeki Yeri ve Önemi. İslam Düşüncesi Kılavuzu. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- Mısrî, M. A. (1992). Ehlu’s-Sünne ve’l-Cema‘a meâlimu’l-intılaki’l-kübrâ. Kahire: Daru’l-İlâmi’d-Duvelî.
- Müslim, H. Kuşeyrî. (1955). el-Câmiu's-Sahîh. I-V. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. Beyrut: Dâr İhyâi’t- Turâs’il-Arabî.
- Rifat F. A. (1981). Tevsîku’s-sünne fı’l-karni’s-Sani’l-Hicrî. Mısr: Mektebetü’l-Hanecî.
- Şafi‘î, Muhammed. İ. (1979). Risâle, (nşr. Ahmed Muhammed Şâkir). Kâhire: Dâru’t-Turâs.
- Sakallı, T. (1995). Sünnetin Bağlayıcılık Açısından Taksimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(2), 39-102.
- Sakallı, T. (2014). Hadisler ve Yorumları. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Sancaklı, S. (1998). Sünnet Vahiy İlişkisi. Diyanet İlmi Dergisi, (Cilt: 34), 0(3), 53-70.
- Sem’ânî, M. Temimî. (1996). Kavaidu’l-edille fi’l-Usûl. (thk. Muhammed Hasan Heytu). Beyrut: Müessesetü’r-Risâle.
- Siba‘î, M. (1985). es-Sünne ve Mekânetuhâ fî’t-teşri‘î'l-İslâmî. Beyrut: el-Mektebu’l-İslamî.
- Şimşek, M. (2011). İslam Hukukunda Bağlayıcılık Bakımından Hz. Peygamber’in İçtihad ve Tasarrufları. Ankara: TDV Yayınları.
- Suyûtî, C. A. (2006). Miftâhu’l-Cenne fi’l-İhticâc bi’s-Sünne, (nşr. es-Seyyid el-Cemîlî). Kâhire: Mektebetü’s- Sekâfeti’d-Dîniyye. Taberî, M. C. Y. (1983). Tehzîbu’l-Âsâr, Musnedu Ömer, (thk. Mahmud Muhammed Şâkir). Kahire: Matbaatu’l-Medenî.
- Taberî, M. C. Y. (2005). Câmi‘u’l-Beyân ‘an Te’vîli âyi’l-Kur’ân, (thk. Ahmed Abdurrezzâk el-Bekrî- Muhammed Âdil Muhammed, Muhammed Abdullâtîf Halef- Mahmud Mursî Abdulhamid). Kahire: Dâru’s-Selâm.
- Tibî, Hüseyin. M. A. (1993). Şerhu’t-Tîbî alâ Mişkâti’l-Mesâbîh-el-Kâşif an Hakâiki’s-Sünen, (nşr. Abdulgaffâr Muhibbullâh). Karaçi: İdâretü’l- Kur’ân ve’l-Ulûmu’l-İslâmiyye.
- Useymîn, M. S. (2008). Şerhu’l-Akîdeti’l-Vâsitiyye. I-II. Riyad: Dar İbnu’l-Cevzî.
- Zekiyyuddîn, Ş. (1971). Usulu’l-Fikhi’l-İslamî. Beyrut: yy.
