Author:
Abstract
Dinî yükümlülüğün temel şartı akıldır ve o Allah’ın en büyük nimetidir. Duyular kişinin, dış ve iç dünyasından bilgi toplama araçlarıdır. Allah insanı, bu iki vasıfla donattıktan başka fizik ve metafizik dünyasında hataya düşmemesini sağlayan ilahi/vahiy bilgisiyle desteklemiştir. Allah, insanın maddi-manevi âlemden öğrendiklerini, vahiy bilgiyle mezcederek fikir üretmesi ve bu istikamette medeni bir hayat kurabilmesi imkânını lütfetmiştir. İnsanın, içerisinde mutlu olabileceği hayatı inşası, doğru ve sağlam bilgiyle mümkündür. Bilginin kirletilmesi ve onun olumsuz etkileri, hakikate meftun insanı iç ve dış dünyasında buhrana sevk edecektir. İnsanın bu çıkmazdan kurtulabilmesi, mutlak doğru bilgi ve onun güçlendirdiği akılla üretilen bilginin kaynaştırılmasıyla sağlanabilecektir. Bunun en kestirme yolu ise, yeni kuşakların zihin ve gönlüne; akıl, vahiy ve ilmin uyumluluğunu erken yaşlarda benimsetebilmektir. Genç nesillerin; akıl ve vahiy yoluyla edindiği bilgileri işleyerek elde ettiği fikirler, lehlerine karar vermekte yeterli olmayabilir. Bunun için aklı, sonradan bulaşan zaaflardan korumaları lazımdır. Kur’ân-ı Kerim bu amaca binaen, aklın işletilmesini, taklitten korunmasını ve hurafelerden arındırılmasını farklı metodlarla gençler üzerinden göstermektedir. Gençlerin akli-zihni gelişimlerine özen göstermek ve onu planlı kullanmalarında yardım etmek, rüşt yaşlarına kadar sürdürülmelidir. Gençlerin akli gelişimleri, iradelerini haktan yana kullanmalarıyla birlikte tamamlanmalıdır. Akli olgunluğa eriştikten, daima haktan yana iradesini kullanma şuuru ve becerisi kazandıktan sonra, iç-dış dünyasını düzenlemelerine fırsat verilmelidir.
Keywords
Abstract
A basic requirement of the religious obligation is the reason and it is the greatest blessing of Allah. The senses are man’s information-gathering tools from his external-internal world. Allah has supported human with the