Author:
Abstract
Bu çalışmada oyun teorisinin doğuş evresi, tanımı ve etkileşim içinde olduğu matematik ve iktisat bilimi ile ilgili bağlantılarına yer verilmiştir. Oyun teorisi, bir karar biriminin kazançlarının, diğerlerinin kararlarına bağlı olduğu karşılıklı stratejik karar almanın yer aldığı durumları inceleyen uygulamalı matematiğin bir dalıdır. Kaynakların kıt olduğu bir ortamda oyun kuramı genel olarak, iki ya da daha fazla sayıda karar alıcının paylaşım sürecini inceleyen bir disiplindir. Oyun modellerinde karar alıcılar “oyuncu” olarak adlandırılmakta ve bu oyuncular belirli bir kazancı elde etmek amacıyla tercih yapmaktadırlar. Dinamik oyunlar oyun teorisinin önemli bir konusudur. Dinamik oyunlar ardısal hareketlerin olduğu oyunlardır. Oyunda oyunculardan biri diğerinin hareketini gözlemler ve buna göre hareket eder. Bu tür oyunlar ağaç biçiminde ifade edilir. 1994 yılında Nobel ödülünü alan John Nash’ın vurguladığı ve Nash dengesi olarak isimlendirdiği kuram çalışmamızın temelini oluşturacaktır. Çalışmada, Oyun ağacının oluşumu açıklandıktan sonra dinamik oyun Nash dengesine vurgu yapılmıştır. Oyun teorisinde dinamik oyunun ekonomik bir modele uygulanması üzerinde durulmuştur. Uygulama kısmında Niğde ili için yabancı Kola firması ve Niğde gazozu arasındaki strateji savaşı simülasyonu yapılmıştır. Piyasayı ele geçirme oyununda karşılıklı stratejilerilerini içeren oyun ağacı oluşturulduktan sonra hâkim strateji belirlenmiştir. Sonuç olarak Niğde Gazozu firmasının hâkim olduğu Niğde ili piyasasına girmeye çalışan yabancı Kola firmasına karşı uyguladığı strateji sonucu bu firmanın Niğde ili piyasasına girmesini engellediği görülmüştür.
Keywords
Abstract
In this study origin and definition of the game theory and relationships of it between mathematics and economics are given. Game Theory is a branch of empirical mathematics that deals with the cases of strategic decisions of unit’s gain due to the other ones reciprocally. Generally, game theory is a discipline that investigates the process of allocation of two or more decision takers in the shortage of resources. In the game theory decision takers are called as players and these players choose to make a profit. Dynamic games are one of the important parts of the game theory. Dynamic games consist of consequent movements. In the game one of the players observe the other one and spurt as to this. These games are named as trees. Nash equilibrium that John Nash emphasized and took the Nobel Prize from in 1994 is the key subject of our study. Following the explanation of the formation of the game tree, dynamic game of Nash equilibrium is emphasized. It is asserted to apply the dynamic game in the game theory to an economic model. In the empirical part there exists a simulation of strategy war between Nigde soda water and foreign Cola firm. In the game of capturing the market, after establishing the game tree according to the strategies of the firms reciprocally dominant strategy is determined. As a result of the strategy against foreign Cola firm that Nigde firm settles, Nigde soda water prevents the foreign firm entering into the Nigde market.