KULA (Kula/MANİSA) PERİBACALARI’NIN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE OLUŞUMLARINDA EROZYON ETKİSİNİN RUSLE YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ
Author:
Abstract
Peribacaları jeolojik, jeomorfolojik ve klimatolojik özelliklere bağlı olarak teşekkül etmiş, kurak ve yarı kurak morfoklimatik yörelere özgü bir aşınım şeklidir. Peribacası oluşumu üzerinde kaya türü, ardalanma düzeni, tabakanın eğim durumu, çatlak sistemi önemli etkiye sahiptir. Peribacaları, direnç farklılığı olan litolojik birimlerin yüzeylendiği yamaçlarda gelişmektedir (Polat ve Güney, 2013: 19). Peribacalarının sadece volkanik arazilerde oluştuğunu düşünmekte yanlış bir algıdır. Uygun şartların oluşması ile kumtaşı, kiltaşı ve konglomera gibi kayaçlar üzerinde de meydana gelebilen peribacaları daha çok erozyonal süreçlerin bir sonucudur. Çalışma alanımız olan Kula-Peribacaları Manisa ili, Kula ilçesi sınırları içerisinde, Miyosen, Pliyosen ve Kuvaterner yaşlı genç malzemelerin Gediz Nehri ve yan kollarının aşındırması sonucu oluşmuştur. Bu alana günümüzde jeolojik-jeomorfolojik özellikleri nedeniyle jeomiras statüsü kazandırılarak jeoparka dönüştürülmüştür. Oldukça yoğun bir turizm potansiyeli bulunan ve jeoturizme açık olan saha doğal müze, araştırma laboratuvarı durumundadır. Bu çalışmanın temel amacı farklı bir litolojide gelişmiş olan peribacalarının oluşum ve özelliklerini ortaya koymaktır. Çalışmada bu amaca yönelik olarak erozyon miktarı hesaplanacaktır. Çalışmada yöntem olarak saha çalışmalarının yanında CBS teknolojileri kullanılmıştır. Böylece sahadaki erozyonal süreçlerin belirlenmesi için sayısallaştırmalar yapılış, elde edilen vector verilerden raster üretilmiş ve raster üzerinden bazı analizler yapılmıştır. Çalışmada erozyon şiddetini belirlemek için RUSLE yöntemi tercih edilmiştir. Böylece sahadaki peribacalarının oluşumu, özellikleri, kullanımı ve korunmasına yönelik bir araştırma yapılmıştır.
Keywords
Abstract
Fairy chimneys are geological, geomorphological and climatic characteristics and are a form of erosion specific to arid and semi-arid morphoclimatic regions. The rock type, intercalation pattern, slope of the layer, crack system have important effect on the formation of the fairy chimney. Fairy chimneys develop on slopes where lithological units with different resistance are exposed (Polat and Güney, 2013: 19). It is a wrong perception to think that the fairy chimneys are formed only on volcanic lands. Fairy chimneys, which may occur on rocks such as sandstone, sandstone and conglomerate, are the result of erosional processes. Kula-Peribacaları, which is our field of study, was formed as a result of erosion of the Gediz River and its lateral branches of the Miocene, Pliocene and Quaternary young materials within the boundaries of Kula district of Manisa province. Due to its geological-geomorphological features, it has been transformed into a geopark. This area, which has a very high tourism potential and is open to geotourism, is a natural museum, a research laboratory. The main aim of this study is to determine the characteristics and characteristics of the Fairy chimneys developed in a different lithology. In this study, the amount of erosion will be calculated for this purpose. In this study, GIS technologies have been used together field studies. Thus, digitization was carried out to determine the erosional processes in the field, raster was produced from the obtained vector data and analyzed by raster. In order to determine the severity of erosion, RUSLE method was preferred in this study. Thus, the formation, properties, use and preservation of the fairy chimneys in the field were investigated.