FARKLILIĞIYLA ÖNE ÇIKAN LOZAN BARIŞ KONFERANSI VE BU BARIŞ KONFERANSI’NIN CUMHURİYET, MİLLİYET VE SON POSTA GAZETELERİNE GÖRE KIYMETİ
Author:
Abstract
Lozan Antlaşması, Birinci Dünya Savaşı’ndan mağlûp çıkmış bir ülkenin galipler arasında mevki aldığını, şerefini, istiklâlini ve kapitülâsyonlar gibi gelişimine engel olan esaret zincirlerini kırdığını gösteren bir belge olmuştur. Lozan Antlaşması ile Millî Mücadele’de siyasî istikamet ve hedefleri belirleyen Misak-ı Millî hükümleri dönemin şartları içerisinde önemli bir ölçüde gerçekleştirilmiştir.
Lozan Antlaşması’ndan anlaşılan ve onun hatırlattığı düşünce ve nesne dikkat çekmiş, bu bağlamda Millî Mücadele ve Cumhuriyet’in ilk yıllarına da tanıklık etmiş olan “Cumhuriyet”, “Milliyet”, “Son Posta” gazetelerinde yapılan mütalâa ve değerlendirmelerin özü kendini şu şekilde belli etmiştir;
Lozan Antlaşması’nın destansı bir zaferin neticesi olduğu hatırlatılmış, bu antlaşma; “…şerefli sulhun hokkası Türk milletinin kalbi ve mürekkebi de Türk milletinin kanı olmuştur” şeklinde kıymetlendirilmiştir.
Lozan Antlaşması, Türk tarihinde eski devrin sonu, yeni devrin başlangıcı, Dumlupınar’ın tamamlayanı olmuş, aynı zamanda bu antlaşma ile bağımsızlık savaşında can verenlerin fedakârlıklarının boşa götürülmediği vurgulanmıştır.
Yeni Türk devleti için Lozan Antlaşması’nın hak ettiği değer; “Türkiye Cumhuriyet ve inkılâbının temellerinden biridir. Bugünkü kudretli Türkiye, Lozan üstüne kurulmuştur. Türk ordusu Dumlupınar’da kazandığı gibi Türk diplomasisi de Lozan’ı kazandı” şeklinde görülmüştür.
Gazete yazıları, herhangi bir konu ya da günlük olaylara ilişkin görüşlerin, düşüncelerin ayrıntılara inmeden anlatıldığı gazete veya dergilerde yayımlanan kısa yazılar olup, anlamlandırma çerçeveleri izlenebilen metinlerdir. Bu amaçla araştırmada, Lozan Antlaşması’nın anlam yükü, bu antlaşmanın oluşturduğu ortak alan ve muhtelif gazete yazıları incelenmiştir.
Araştırmada amacı, evrenin özellikleri hakkında bilgi toplamak, kişileri, durumları veya olayları tam ve doğru olarak betimlemek olan araştırma modeli esas alınmış, Cumhuriyet, Milliyet ve Son Posta gazeteleri yazılarından ve telif-tetkik eserlerden istifade edilmiştir.
Keywords
Abstract
The Treaty of Lausanne was a document that showed that a country that was defeated in the First World War took a position among the victors, broke the chains of bondage that prevented its honor, independence and development such as capitulations. With the Treaty of Lausanne, the provisions of the National Pact, which determined the political direction and targets in the National Struggle, were realized to a significant extent within the conditions of the period.
What is understood from the Treaty of Lausanne and the thought and object it reminds drawn attention; In this context, the essence of the opinions and evaluations made in the newspapers "Cumhuriyet", "Milliyet", "Son Posta", which also witnessed the National Struggle and the first years of the Republic, revealed itself as follows;
It was reminded that the Treaty of Lausanne was the result of an epic victory; this treaty was valued with the following sentences; “…the inkwell of the honorable peace has become the heart of the Turkish nation; and its ink has become the blood of the Turkish nation”.
The Treaty of Lausanne was the end of the old era, the beginning of the new era, and the complement of Dumlupınar in Turkish history; At the same time, it was emphasized that the sacrifices of those who died in the war of independence were not wasted with this treaty.
The value that the Treaty of Lausanne deserves for the new Turkish state was seen as; “Lozan is one of the foundations of the Turkish Republic and its revolution. Today's mighty Turkey was founded on Lausanne. Just as the Turkish army won in Dumlupınar, Turkish diplomacy won Lausanne".
Newspaper articles are short articles published in newspapers or magazines in which opinions and thoughts on any subject or daily events are explained without going into details, and they are texts whose meaning frames can be followed. For this purpose, the meaning load of the Treaty of Lausanne, the common area created by this treaty and various newspaper articles were examined.
The research model, whose purpose is to collect information about the characteristics of the universe and to describe people, situations or events fully and accurately, is based on. Articles of Cumhuriyet, Milliyet and Son Posta newspapers and copyright-reviewed works were used.